Unknown

ଗାନ୍ଧର୍ବିକାଶତଦଳ

ଶ୍ରୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀନାରାୟଣ ସାହୁ

 

କୃତଜ୍ଞତା ସ୍ୱୀକାର

ଜଗନ୍ନାଥ ପ୍ରସାଦ ସିଂହ, ରାଧାମୋହନ ପଣ୍ଡା, ଜଗନ୍ନାଥ ପାଣି, ଘନଶ୍ୟାମ ରାଉତରାୟ, ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ଚୌଧୁରୀ, ଅଗସ୍ତି ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ପାତ୍ର, ସୂର୍ଯ୍ୟନାରାୟଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ, ଆର୍. ରାଘବ ରାଓ ବ୍ରହ୍ମପୁର ଓ ରାମାମୋହନ ନାୟକ ପ୍ରଭୃତି ଏହି ଗୀତ ସଂଗ୍ରହ କାର୍ଯ୍ୟରେ ମୋତେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିବାରୁ ସେମାନଙ୍କଠାରେ ମୋର ଅନ୍ତରର କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଉଛି ଏବଂ ରାମାମୋହନ ନାୟକ ଏହି ଗୀତଗୁଡ଼ିକ ସଜାସଜି ଓ ଲେଖାଲେଖିରେ ବିଶେଷ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିବାରୁ ତାଙ୍କଠାରେ ମୁଁ ବିଶେଷଭାବେ କୃତଜ୍ଞ ।

ଶ୍ରୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀନାରାୟଣ ସାହୁ

 

ଏହି ପୁସ୍ତକରେ ଦିଆଯାଇଛି :

୧। କନ୍ଧ ଗୀତ

୨। ସଉରା ଗୀତ

୩। ଗଣ୍ଡା ଗୀତ

୪। ଗଦବା ଗୀତ

୫। ଗଣ୍ଡ ଗୀତ

୬। ସାନ୍ତାଳ ଗୀତ

୭। ଝଡ଼ିଆ ପରଜା ଗୀତ

୮। ବଡ଼ ପରଜା ଗୀତ

୯। ମାଟିଆ ପରଜା ଗୀତ

୧୦। ଡମ ପାଣ ଗୀତ

୧୧। ଓଡ଼ିଆ ଗୀତ

୧୨। ପାରଙ୍ଗା ପରଜା ଗୀତ

୧୩। କୋୟା ଗୀତ

୧୪। ଡୁଂଡୁଂଗା ଗୀତ

 

କୋରାପୁଟ ରାୟଗଡ଼ ଅଞ୍ଚଳ କନ୍ଧମାନଙ୍କର ବିବାହ ସମୟର ଗୀତ

 

ନିଙ୍ଗାୟିବୋପି ନିଙ୍ଗାୟି ଅଣ୍ଡା ତିଞ୍ଜିତ

ମେଣ୍ଡା ତିଞ୍ଜତ ମାଲିଓ

ନିଙ୍ଗାୟିବୋପି ନିଙ୍ଗାୟି

ତାଡ଼ିତା ନାଇ କୁଣ୍ଡାତା ନୋମି ମାଲିଓ

ନିଙ୍ଗାୟିବୋପି ନିଙ୍ଗାୟି ଦାଣ୍ଡା କାମ୍ବା ଗୁଡ଼ୁ କାମ୍ବା ରାଜିଓ

ନିଙ୍ଗାୟିବୋପି ନିଙ୍ଗାୟିକାଡ଼ୁ ଗୋଜିମିଏୟଗୋଜେମି ମାଲିଓ

ନିଙ୍ଗାୟିବୋପି ନିଙ୍ଗାୟିଡ଼େଡ଼ା ଡଙ୍ଗାଡ଼ୁମଙ୍ଗୋ ମାଲିଓ

ନିଙ୍ଗାୟିବୋପି ନିଙ୍ଗାୟିମାହା ତୋନୋମୀ ନିଙ୍ଗାୟି ମାଲିହୋ

ପିଡ଼ିଆ ତୋନୋମୀ ମାଲିଓ

ସିନ୍ଦୂରୁ ବୋଟୁ ହୋ

କାଟିକି ବଟୁ ହୋ ହିଆସୁ ମାଲିଓ

ନିଙ୍ଗାୟିମାଲି ନିଙ୍ଗାୟି ହାଜିମାନୋମୀ ଯାଇ ମାନୋମି ମାମ୍ବୁ ହୋ

ନିଙ୍ଗାୟିମାଲି ନିଙ୍ଗାୟି କୋୟକେଡ୍ରତେହହି ପକେ୍‌ଡ଼ତେ ହୋ

ନିଙ୍ଗାୟିମାଲି ନିଙ୍ଗାୟି ମେଦରା ହେଚହାଟି ମାନାଇ

ବାନ୍ଦନା ଖୋଲ ହଟି ମାନାହୋ ।

ହାଜିମାନୋମି ମାମ୍ବୁୟା ପ୍ରୋଡ଼ିଲାଟା ରିଆନେ କାନୁସାଦା କିଆମୁ

କୁନା ତାଚି ମାନୋମି      କାନୁ ସାଦା କିଆନେ

ବାନ୍ଦବା ପ୍ରୋଡ଼ି ଲୁଟାରି ଆନେ । କାନୁ ସାଦା କିଆନେ

ଓଣ୍ଡା ଗାନ୍ଧାଜାୟ ଗାନ୍ଧାବେ ତାନେ

ଡେଡ଼ାକାଡ଼ୁ ଗୁହନାରୀ, ପୋଦାତାଲି ଆହାନାରୀ

ପ୍ରୋଡ଼ିଲୋଟାରିଆନେ, କାନୁ ସଦା କିଆନେ

କମ୍ପୁନି କାଇଦି ଡାନି ମାଇଦି ପ୍ରୋଡ଼ିଲାଟା ରିଆନେ

 

କନ୍ଧ ଗୀତ କୁଭିଭାଷା

(ଧାଙ୍ଗିଡ଼ି ପ୍ରତି ଧାଙ୍ଗଡ଼ାର ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି)

୧। ସାରି କି ସାୟା ଖାଟାରୀ ହେଲା ତୁମ୍ବର

୨। କୁକୁଟୀ ମାୟା ଖାଟାରୀ- ହେଲା ତୁମ୍ବକୁ ନିଲସହେ

କାମ୍ବେଲି ବିମ୍ବି ଖାଟାରି ହେଲ ନିଲସ ହେ ।

୩। କାରଲ କାମ୍ବଲ ଖାଟତି ହେଲ ନିଲସ ହେ ।

୪। ଲଚି ଡରିଆ ବିନତା ହେଲ ନିଲସ ହେ ।

୫। ଲାଜା ହାବୁ ଆନେଗୁ ହେଲ ନିଲସ ହେ ।

୬। ଆଟାଙ୍ଗା ହାଙ୍ଗୁଡ଼ା କକାର ହେଲ ନିଲସ ହେ ।

୭। ମାଟାଙ୍ଗା ବାଚୁଲା କକାରି ହେଲ ନିଲସ ହେ ।

୮। ଆକୁଟା ଆଟାଆ କାକାରି ହେଲ ନିଲସ ହେ ।

୯। ଆକୁଟା ଆଟାଆ କାକାରି ହେଲ ନିଲସ ହେ ।

୧୦। କୁମୋଠା ରିଂଦାଆ ଗାଟାରି ହେଲ ନିଲସ ହେ ।

 

ଉପର ଗୀତର ଓଡ଼ିଆ ଅର୍ଥ

ହେ ନିଲସ-ଧାଙ୍ଗିଡ଼ିକୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାରେ ଡାକିବା ନାମ

୧। ତୁମ୍ଭ ମୁହଁ ରଙ୍ଗ ମାତ୍ର ଦେଖିବା ସାର ହେଲା ।

୨। ଜୁଳୁଜୁଳିଆ ପୋକ ପରି ତୁମ୍ଭେ ହେଲ ।

୩। ଖଟା ଲେମ୍ବୁ ପରି ତୁମ୍ଭେ ହେଲ ।

୪। ପିତା କଲରା ପରି ତୁମ୍ଭେ ହେଲ ।

୫। ଖାଲି ଲଜା ଭର୍ତ୍ତି ।

୬। ଏ ଯୌବନ ଦିନରେ ଏହିପରି ହେଲ ।

୭। ହାଟକୁ ଯାଇଥିବା ପସରା ପରି ବା ପିଲା ପରି ଚଞ୍ଚଳ ।

୮। ବାଟରେ ବିକିଲା ଦ୍ରବ୍ୟ ପରି ।

୯। ପତ୍ରରେ ନ ଲାଗିଲା ପରି ।

୧୦। ଡାଳରେ ନ ଲାଗିଲା ପରି ।

 

କନ୍ଧ ଧାଙ୍ଗଡ଼ା ଧାଙ୍ଗଡ଼ିର ବିବାହ ଗୀତ

(ବିଷମ କଟକ ଅଞ୍ଚଳରେ)

୧। ଜିରିକିଲି ସାରି ଯୋଡ଼ି ପିୟକିଲ (ଡମ୍ବରୁ ଏ) ଘୋଷା ।

୨। ବାତିକିଲି ସାରି ବାତିକିଲି ଯୋଡ଼ିଏ ପିୟକିଲି (ଡମ୍ବରୁ ଏ)

୩। ଯେ କିଲା ସାରି ବଡ଼ାରେ ଯେ କିଲ ଯଡ଼ି ବାଡ଼ାରେ (ଯଡ଼ଯଡ଼ ଲମ୍ବାର)

୪। ବାତିକିଲି ସାରି ବାଡ଼ାରେ ବାତକିଲି ଯଡ଼ି ବାଡ଼ାରେ

୫। ଯାରୁ ଗଡ଼େ ସାରି ବାଡ଼ାରେ, ଗିରିବେଲ ବାତିକିଲି ସାରି କିନା ସାରିରେ ()

୬। ସାରି ବେଲ ସାରିରେ, ଯଡ଼ି ଦେଲ ଯଡ଼ିରେ (ହିଙ୍ଗା ଗୁଣ୍ଡା ଡମ୍ବୁର ଏ)

 

(ଧାଙ୍ଗଡ଼ା ଧାଙ୍ଗିଡ଼ୀ ଧୂଆଁ ବାଡ଼ିରେ ଗାଇବା ଗୀତ)

୧। ସିଜାଡ଼ି ଜଡ଼ରେଲ ପିୟଟି ସିବାରଲା ବାଡ଼ା ରେଲ ପିୟଟି

୨। ରାଜି ରାଜି ସିନ୍ଦୁଲି, ପ୍ରାଡ଼ିମାରା କାଙ୍ଗଲିକ୍‌ଶାଦି ଗାଜଲି ତାଲି ଦୁର୍ଗ ମୁଟାରିଆନେ

୩। ତିପିତାପତିପିଲି ଗଛ ବିରି ସାଇଲ ପାଣି କିରାନ୍ଧ

 

ଧାଙ୍ଗଡ଼ାଧାଙ୍ଗିଡ଼ିର ପିକା ଦେବା ଗୀତ

୧। ଜେକେ ରାଜା ଜେକେ ଜେଇକେ ପେନୁ ଜେଇକେଲ

୨। ଆଡ଼ୁବେଳ ଆଡ଼ୁରେ ବେଳି ବେନି ବେନ୍ଦିଲେ (ପ୍ରିୟକିଲ ଡମ୍ବୁର ହେ)

୩। ଓସରେଲ ଦେଲ ସାରିରେ ବାପରେ ଦେଲ ସାରିଲ (ପ୍ରିୟକିଲ ଘୋଷା)

୪। ବାତକିଲ ସାରିରେ ବାତକିଲ ଜଡ଼ିରେ (ୟିୟକିଲ ଡମ୍ବୁର ହେ)

୫। ଟଜିଲି ମିଲି ଗଡ଼ାତା ବାଲ୍ୟାମିଲାକ ଗାନେ (ପ୍ରିୟକିଲ)

 

ଏହି ଗୀତଗୁଡ଼ିକର ଅର୍ଥ ସେ କନ୍ଧମାନେ ମଧ୍ୟ ବୁଝାଇ ପାରନ୍ତି ନାହିଁ । କେବଳ ଯେଉଁ ଗୀତ ଯେଉଁ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ଗୀତ ଗାଇ ତାହା କାର୍ଯ୍ୟରେ କରି ନିଅନ୍ତି ।

ସଂଗ୍ରାହକ - ଶ୍ରୀ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ଚୌଧୁରୀ

 

କୋଠିଆ କନ୍ଧମାନଙ୍କର ବିବାହ ଗୀତ

ଜେମୁ ନାଙ୍ଗା ସାରିତି,

ଜେମୁ ନାଙ୍ଗା ଯୋଡ଼ିତି

ଢୋକି ଢୋକି ଇଟିନା

ପାଡ଼ି ପାଡ଼ି ଇଟନା

ସାରିକିନା ବେଏଁ ନା,

ଯୋଡ଼ିନିନା ବେଏଁନା

ଆଓ୍ୱାଡ଼େସି ଇଟାସୁ

ତୁମ୍ଭେ ସିଇ ଇଟୀସୁ

ଦନ ଦନ ଇଟନା

ମାନେ ମାନେ ଇଟିଆ

କାଡ଼ାରି ବ୍ରିଏ ସିନା

ଧନରି ବ୍ରିଏ ସିନା

ସେ ମୁଁ ସୁନାତି

ସେ ମୁରା ଜାତି

ଆତ ଲେନିନା ବେଏନା

ମାଏ ଲୁନିନା ବେଏନା

ତୋଡ଼ି ଡାଙ୍ଗିରି ଆସୁ

ତୋଡ଼ି ଡାଙ୍ଗିରି ଆସୁ

ଔଡ଼େସି ଇଟାସୁ

ତୁମ୍ଭେ ସିଲଟାସୁ

 

କନ୍ଧମାନଙ୍କର ବିବାହ ଗୀତ

-୧-

ଆଦେରେଡେ ଆଦେ ଦେଲରେଡ଼େ ଦେଲେ

(ଆଦରେଡ଼େଆଦେ)

ଜେମୁଁ ନାଙ୍ଗା ସାରି            ଜେମୁ ନାଙ୍ଗା ଯୋଡ଼ି

ଜେମୁ ବେସେସି ଆମ୍ଲୁ      ଜେମୁଗ୍ରାସ୍ପେସି ଆମ୍ଲୁ

ନାପୁନା ନାଦା            ନାରିଙ୍ଗା ନାଦା

ଜେବେ ସି ଆମ୍ଲୁ            ଜେଗ୍ରାସ୍ପେସି ଆମ୍ଲୁ

ଜେମୁ ନାଡ଼ି ସାରି            ଜେମୁଁନାଙ୍ଗା ଯୋଡ଼ି

ଇଶ୍ଚେ ଗାଟୁ ଆଇଶ୍ଚେ      ନାନୁଇରୁ ବେସ୍ତେ ସିହାଚ

ନିନୁପୁନା ନାହିଁ            ନାନୁ ପୁନା ନାହିଁ

ନିନୁ ବେସ୍ତିସି ଆଜାମୁ      ନାନୁ ବାଡ଼ାମୁ କାଟାନୁ

ନାନୁ ପୁନେ ନାଡ଼େ ସାରି      ନିନୁ ପୁନେନୁ ବାଗାଟି

-୨-

ଇନାକିତି ଶ୍ୟାମନେଜୁ, ବେନୁ ମୁ ଆଡ଼େ ସାଙ୍ଗନିନୁ ବେସାତୀ । ଘୋଷା ।

ଗୋପି କିରାତ ଡାକା ଅଣ, ଇନି ରଙ୍ଗେ ଏ ଲକି ପୁତେଚି ।

ଜିରାତ ଡକା କଥା ନିମନେ ହିଲେକି (ନିନୁ ବେସାତୀ)

କଦମ୍ବ ଡେଡ଼ି ତାମା ଜ୍ଞାନି ଇନି ରଙ୍ଗେ ଏଲକି ପୁତେଚି

ନିଙ୍ଗେ ମହତ କାଥା ମନେଇଲେ କି (ନନୁ ବେସାତୀ)

 

କନ୍ଧ ଜାତିର ସ୍ତ୍ରୀ ପୁରୁଷ ଗାଇବା ଗୀତ

 

ଜେମୁ ଜେମୁ; ନାଙ୍ଗା      ତା ତୋଲି

ତୁକି ତୁକି ଇଟକା            ମାରୁ ନାଙ୍ଗା ନା ତୋଲି

କଦିନା ତା ଦାଆ            ବେସ୍ତେସି ଆଜାମୁ

ନାଦି ନା ତା ଗାଢ଼େଇ ଲେଏଁ

ଜେମୁଁ ବେସ୍ତେସି ଆଜାମୁଁ            ନାପୁନାନି ଦାଗାଟି

ନାନୁ ବେଙ୍ଗୀ ଯାଇ,            ଜେମୁ ନାଙ୍ଗା ଆତୋଲି

ନାଦି ନାତା ଗାଡ଼େ ହିଲେଏଁ            ନେନୁ ବେସ୍ତେସି ଆଜାମୁ

ଜେମୁଁ ଗାଡ଼େ ଆ ତୋଲି,            ନିନୁ ବେସ୍ତେସି ଆଜାମୁ

ନାପୁ ନାନି ଦାଗାଟି            ନାନୁଏଞ୍ଜ ଜ୍ଞାଇ ।

(କନ୍ଧମାନଙ୍କର ବିବାହରେ ସ୍ତ୍ରୀର ଗୀତ)

 

ଲାଣ୍ଡ ରପି ଆବନ୍ଧରୀ, ଆଓ୍ୟାଓଡ଼େ ଆଓ୍ୟା । ଆଙ୍ଗଆଡ଼େ ଆଙ୍ଗ

ଆଡ଼ିଙ୍ଗନା ବାଇତନ       ଗୋଡ଼ାଏ ଆଙ୍ଗା ଓ୍ୟାଇନେ

ଆଓ୍ୱା ସବ୍‌ଜଡ଼େ      ଆଙ୍ଗନସ ଦୂଡ଼େ

ତ୍ଲାଉ ଅଜେନେ, ପାଣ୍ଡା ଅଜେନେ । ଆଓ୍ୱା ତାମ୍ବା କୁରୀ ।

ବେଲା ଲେକା ଓ୍ୟାଇନେ, ଡାଙ୍ଗୁ ଲେକାଓ୍ୟାଇନେ (ଆଙ୍ଗ ଜୀରା କୁରୀ)

ତ୍ରିଉ ଡୁମ୍ଭେନେ, କାନୁ ଡୁମ୍ଭେନେ ଆଓ୍ୟା ନିହୁଡ଼ି ତେସି ଆଙ୍ଗ ନିହୁଡ଼ି ତେସି

ସୁନା ସୁଆରୀ, ରୂପା ସୁଆରୀ ଏଙ୍ଗା ନିବାଇନେ ଓଡ଼କାନ ବାଇନେ ।

 

କନ୍ଧ ଗୀତ

 

ଆଲହେମ, ହାଜିମାର, ନିରାଇଗଡ଼ ଗାଢ଼ାତା

ପାପୁ କଡ଼ଙ୍ଗ ହାତେ, ପାପୁ କଡ଼ଙ୍ଗ ଆଚେ

ରାଜି ରହିତେ, ପୁଣି ପୁଣି ରାଜି ମାନେ ଦଣ୍ଡ ତିଗ୍‌ଡ଼ିତେ (ପଦ) ଆଲହେମ

ବୁକୁରୁଣ୍ଡି ଗାସାନା, ବ୍ରିତି ହୁଳା ଦୋଚାନା ।

ତ୍ରପ ନିଲିୟେ ମୃମ୍ବୁ, ତ୍ରପ ନିଲିୟେ, ଦିଗିଦାଗାତାଜ୍ଞାନା ।

ଅନି ଅନି ଅଭିନା, ପାଟୁ ଗାଳା ଉଚାନା

ଧୀରେ ଧୀରେ ଆଜିନା, ଧୀରେ ଧୀରେ, ତାକି ଆଜି ମାଞ୍ଜାନା

ଆଲ ହେମ, ହାଜି ମାର, ନିରାଇଗଡ଼ ଗାଡ଼ାତା ।

 

କନ୍ଧ ଭାଷାରେ ସ୍କୁଲ ପିଲାମାନେ ସ୍କୁଲକୁ ଆସିବା ଗୀତ

 

ଓ୍ୟାଦୁ ଓ୍ୟାଦୁ ଜଗାତା ତେରି, ଦ୍ରିନା ବ୍ରିନା ହାନା

ସ୍କୁଲର ଗୁରୁମାନେଞ୍ଜୀ, ଆକୁ ଗ୍ରାବିନା

ଆନୁଗ୍ରାମ୍ବି ତେସି ନିନୁ ବୁଜି ଏଲୁ ଆନେ

ଆକୁ ଗ୍ରାମ୍ବିତେସି ସିନା ମୂର୍ଖ ପଣେ ମାନେ

ନିଳାମ୍ବର ଗୁରୁ ପାଏ ଆକୁଡ଼ଚି ତେଞ୍ଜ,

କଖାରିଇ ଆଚି ଆଚି ବୃଦ୍ଧି ବେସ୍ତେଞ୍ଜୀ ।

 

(କନ୍ଧମାନଙ୍କର ଇନ୍ଦ୍ରିୟାନୁଭୂତି ଗୀତ)

 

ସ୍ପର୍ଶ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ-

ଗୁଞ୍ଜା ଦୁଃଦୁ ଗାଣ୍ଡିତାନି, ପ୍ଲାକ୍‌ସା ମାନେ ପାଣ୍ଡା

ପାଣ୍ଡା ଡାଇ ପୁନ ବାସାନେ, ଜିଲି ଅଟେ କାନ୍ଦା ।୧।

କାରା ନିଶି ତେଜା- ଗାଣ୍ଡି- ଗ- କାଳିନେ ।

ଡୁଗୁ ତାଙ୍ଗି ବାତେ କାନେ, ଡେଡ଼ାବ୍‌ଡ଼ସୂ ରତନ ।୨।

ପାଣ୍ଡା ଭାଇ ପୁଞ୍ଜୀ ନାସୁ ବ୍ଲିଉମାନେ ଇଞ୍ଜ ।

ପାଣ୍ଡାଡ଼ିଗାବ୍ଲିଉ ଦାନେ, ପୁନାଇ ନା ପୁଞ୍ଜ ।୩।

ପାଣ୍ଡା ଡାଇ ଡିଗା ନାକା, ଗୁଲେ ପୁତବା ସାନେ

ଏଇ ଗଲୁ ଡିଗା ଦାରା, ପାଣ୍ଡା ଆଇ ମାନେ ।୪।

 

ଦର୍ଶନେନ୍ଦ୍ରିୟ-

କାନକାଡ଼ାଇ ଗୁଲେ ବେଞ୍ଜ, ଡକ ନାମେ କପି ଯାଇ

ନସକା ସର୍କା ପିହେରେଜୁ, ଗୁଲେ ପୁଞ୍ଜ ମାଇଁ

ସେଣ୍ଡ ତାନି ନାତାଙ୍ଗିଆ ସୁଗ ଅଟେ ତାଞ୍ଜୁ

ଜାନକା ଡାଇ ଆଡ଼୍ରେଙ୍ଗିନେ, ମେ କପି ମାଇ ପୁଞ୍ଜୁ

ଏସେ ଏସେ ମାନୁ କାନକା ଡାଇନେ ସୁଡ଼ିନା

ଏଇଗେନୁ କାନକା ତିନିମେକପା ଦାରାଇନା ।

 

ଶ୍ରବଣେନ୍ଦ୍ରିୟ-

ପେନୁ ସେଣ୍ଡନ୍ ଆବାନାଙ୍ଗେ ତ୍ରିକାସିଆନେଞ୍ଜୁ

ତ୍ରିକାଡ଼ାଇ ବେନବାସାନେ ଇରାଗୁଲେ ପୁଞ୍ଜୁ ।୧।

ଗାଣି ସାଙ୍ଗୁ ତଲା ଅଟେ ସାଦାଆଙ୍ଗା ତାଇ

ଗୁଲେ ବେଞ୍ଜମାନାସୁଡ଼େ ଡନାକ୍ରିନା ଡାଇ ।୨।

କାପ୍‌କା ଲାଡ଼ା ଉଡ଼୍ରାସାଦା ଏଳାକ୍ରେହା ଗାଣି ।

ଜେତା ବିଲ୍ଲିଇନେଦେଞ୍ଜାନାଇ ଦିନାତାନି ।୩।

ଡିବାଦୁକୁ ସାଦାସଲଗାନାକା କ୍ରିଉତାନି

ଡଃନା କାଡ଼ିନେ ପୁଞ୍ଜୁ ଲଜୁ ଜିଉ ତାନି ।୪।

ଗୁଲେତାରୁ କ୍ରିକାଡ଼ାଇ ସାଦାବଞ୍ଜ ନେରୁ

ଏଇ ଗେଲୁ ଦେନବା ଦାରା ପାଦାଇଟି ତେରୁ ।୫।

 

ଘ୍ରାଣେଦ୍ରିୟ-

ମୁଙ୍ଗେଲିସିଆମାନେ ପେନୁ ଉକୁଡ଼ ପିକପି ମାଇ ।

ମୁଙ୍ଗେଲିଡ଼ାଇ ନେଗିଡ଼ାଇ ଗକିପୁଞ୍ଜ ମାଇ ।୧।

ପୁଙ୍ଗା ତାରି ନେଗି ଗକି, ମୁଙ୍ଗେଲିଆ ପୁନା ।

ସୁଆରଆଜାନାକା ଡକବା, ଜେତା ଜିଲ୍ଲ ଇସ୍ନା ।୨।

ପୁଙ୍ଗାମୁଲକା ଅଟେ ଗ୍ରିନି, ଗାନ୍ଦା ବାଇ ସେକା ।

ଡଆ ନାରାଇଞ୍ଜି ମୁଙ୍ଗେଇ, ତାନି ପ୍ଲାକ୍ନା ବାକା ।୩।

ଡାଃନାନେ ମୁଙ୍ଗେଲ ଡାଇ ଗାନ୍ଦା ପୁନବା ସାନେ ।

ଏଆଡ଼ିକି ମୁଙ୍ଗେଲ ମୁଞ୍ଜା ଦାରା ଆଇ ମାନେ ।୪।

 

ତ୍ୱକ୍‌ଇନ୍ଦ୍ରିୟ -

ସିଆନେବାଙ୍ଗସି ପେନୁ କାଡ଼ା ବେସ୍ନା ମୁନା

ବାଙ୍ଗସି ଡାଇ ସେନାସ ଆନାରା ଗୁଲେ ପୁନା ।୧।

ଗୁଡ଼ୁକି ଆନାକା ମଣ୍ଡା ପିଟ ଗିଆ ମାମୁ

ତିନି ବାତାଙ୍ଗି ସିଆସିତୁ ଦେହାସେମ୍ବି ମାମୁ ।୨।

ନାପକା ଗୁଣା ସେମ୍ବି ସାସୁ ଅଟେ ରଣ୍ଡା ଜାତେ

ତିନମୁଇଞ୍ଜାଯାଇ ୟାରି ଇଞ୍ଜେକା କହ ତାତେ ।୩।

ଏବା ଗୁଲେ ତିଞ୍ଜା ନାକା, ଜେତା ଜିଲି ଇସେ

ଗୁଡ଼ୁ ଏଃଙ୍ଗି ନାକତେ ଇଞ୍ଜ, ବାଙ୍ଗ ସିଆପୁସେ ।୪।

ଶ୍ରୀତିଆକା ନେଙ୍ଗି ଗ୍ଲକସା, ଜାଉ ବା ଜାମାସୁ

ତିନି ବାତାଙ୍ଗୀ ସୀତୁ ନାଙ୍ଗେ ଦେହ ସ୍ରଃପିମାସୁ ।୫।

ଶ୍ରାପା ଗୁଣା ତିନ ବା ସୁଆ ତାକି ସାରୁ କିତେ

ସାହାତୁତାଅକେ ଏବାଗୁଲେ ତିଞ୍ଜା ସୀତେ ।୬।

ମାଇବାଡ଼ା ତାନି ପୁର୍ତ୍ତି କାଙ୍ଗା ସେମସା ମାସୁ

ରାଙ୍ଗା ଜଙ୍ଗୁ ଆହାନାକା କାମୁଲି ସାଞ୍ଜାସୁ ।୭।

ସେମ୍ବିଦୁଃନୁ ଇଞ୍ଜାନାକା ଜାଡ଼ିକାମ୍ରେତିତେ

ପାର୍ପା ବାଗୁ ସୁତାଟାକା ଦେଓଲି ସଃ ତାତେ ।୮।

ମୁଙ୍ଗେଲଡ଼ାଇସୁସି ଅଟେ କାଣ୍ଡକାନକାଟାକା

ସୁଡ଼ଃ ତାତୁ ମ୍ରେଡେନୁ ପାର୍ଦୁ ଇଞ୍ଜୀ ପୁଞ୍ଜା ସେକା ।୯।

ସରୁ ତାନି ସଡ଼ି ଦୁରି କାଙ୍ଗାତିଞ୍ଜା ମାଇ

ଦେହାନେ ତାତାତୁ ଇରାଆନୁ ପୁଞ୍ଜା ମାଇ ।୧୦।

ଜୁର୍କଟ୍‌ଣାସୁ ବାଡ଼େ କାଙ୍ଗା ଏହିଙ୍ଗିଳେ ତର୍ନୁ

ଇବା ଗୁଲେ ଦାଣ୍ଡା ନାକା ପୁଞ୍ଜା ମାଇଆନୁ ।୧୧।

ଲିମକାରେ କୁଶବାଦା ନାକାତିଂଜା ମାସେ

ତିନ ବା ସୁଆତେନୁ ଜାତି ପିତା ଆଇ ମାସେ ।୧୨।

କୁଇନାଇନ ଅଟେ ଏହଙ୍ଗି ପିତା ଆଇ ଦୁଃନେ

ସିତେକା ଡେକଣି ତାଣ୍ଡେ ନ ମେରି ତୁ ହୁନେ ।୧୩।

ବାଙ୍ଗସୀଡ଼ାଇ ଗୁଲେ ସେ ନାସେଆନାରା ପୁନା

ଏ ବାଗୁ ବାଙ୍ଗସି ତିନି ବାଣ୍ଡା ଦାରାଇନା ।୧୪।

 

ନାରାୟଣ ପାଟଣା ଅଞ୍ଚଳ ସ୍ତ୍ରୀମାନଙ୍କର ଚଇତ ପରବ ଉପଲକ୍ଷେ ଗାଁ ବୁଲି ଗାଇବା ଗୀତ

ଗୀତଟି ଶ୍ରୀମାନ୍ ରାମଚନ୍ଦ୍ର ପାଢ଼ୀଙ୍କଠାରୁ ପ୍ରାପ୍ତ

 

ତୁଡ଼େ ରିଣୀଲୋ ତୁଡ଼େ ରିଣୀଲୋ ତୁଡ଼େରେ

ପାଡ଼୍ ପିୟୁଓ୍ୱା ରିୟେ କିଲୋ ପାଡ଼୍ ପିୟୁଓ୍ୱାରିୟେଏ

ଇଦି ଏନାଇଁ ଶିରୀଟିଲୋ ଇଦି ଏନାଡ଼େ ସାଓ୍ୱାଟେ

ଦିନା ଦିସାରା ଶିରୀଟିଲୋ ଦିନା ଦିସାରା ସାଓ୍ୱାଟେ

ଡୁକ୍‌କାମାଞ୍ଜେରୀଇଚ୍ଚେକିଲୋ ଡୁକ୍‌କାମାଞ୍ଜେରୀ ଇତ୍ତେଏଁ

ଆଟି ଦିଇସି ଆଟିକାଡ଼ା ଇତ୍ତା କାଡ଼ାଙ୍ଗା

ଲଡ଼ ଲଡ଼ ସାଇଁ ଲୋଡ଼ି ଲଡ଼ି ବାଇଲୋ ଲଡ଼ୀ ।

 

ଡାକବାଲା

 

ରଟା ଆତେ କାନେ ଲାବେନୁ ଆଇଁ

ଡାକ ପାଃପା କାମା ଆନୁଗ ଗିଇଁ ।୧।

ବାକ୍‌ସ ତାନି ସାଞ୍ଜା ଦୁଃନାଇ ଆକା

ଏବାଗୁଲେ ଅଇଁ ଦେସା ନାଇକା ।୨।

ଡାକ ଇତୁତାନି ମୋହର ସିଇଁ

ସୁମିତାନି ଡସ ଏ ବାମେ ସିଇଁ ।୩।

ନାଇକାମା ଆନୁଗିନେ ଗିନେ

ଡାକଏତା ତେକା ସାଇ ତାଣ୍ଡେନେ ।୪।

ମୁଗିତାନି ମାଂଜା ଦୁନାଇ ଆକା

ମୋହିର ଗିଇଁ ଏବା ବେସା ନାଇକା ।୫।

ଡାକବାଗୁ ଗୁଲେ ଆବାସିନେଞ୍ଜ

ପାଃପା ତାଙ୍ଗି ଏ ବାତାଙ୍ଗେ ସିନେଞ୍ଜ ।୬।

କାଇମୁଣି ତାନି ଏବା ନେସିଇଁ

ପାନ୍‌ପା ଗାଟାରିକି ପାହା ସକାଇ ।୭।

ବାହା ରାହା ଗୁଲେ କ୍ରେବି ସାଗାଇ

ଆକା ପାହାନାଙ୍ଗା ଡାଣ୍ଡେବ୍‌ଡ଼େତାଇ ।୮।

ସିପାହି

 

ରଟା ଆଟେକାନି ଲାବେନୁ ଆଇ

ସିପାଇ କାମା ସାଇବକି ଯାଇଁ ।୧।

ସିପାଇ ଡୁଣ୍ଡା ଆହାନା କାନେ

ନାଡ଼ାଙ୍ଗିଆ ଜଇଁ ବିଟ ତାନିନେ ।୨।

ଇଡ଼ୁ କୁତା ଆନୁ ତ୍ରେବି ସାଗାଇ

ନାଜୁ ଲକୁ ରିକି ତିଜାଗି କାଇଁ ।୩।

ଏ ଆରକି ଡହନା ଆର୍ପ ଦୁଇ

ହୁସ୍ୟାର ହୁସ୍ୟାର ଇଞ୍ଜ ଦୁତାଇଁ ।୪।

ତାର୍ପ ଦୁଇ ଆନୁମାର୍ଗ ନାଇକା

ବାତେ କାନେ ଗୁହିନେରୁ ତପ୍‌ଡ଼କର୍କା ।୫।

ଆଲ ପାପା ଟେକା ଏ ଆରି ଆହି

ରଣ୍ଡା ରଣ୍ଡା ଗିଆଁ ଜେଲ ପାଣ୍ଡିଇଁ ।୬।

ଜିଉଁ ପଣ ପିଆ ଗିଇଁ ଗଜାମା

ଜେଡ଼ା ଗିଆନେଞ୍ଜୁ ସାଇବ ଆଦା ।୭।

 

ଧାନ ଜମିରେ କାମ କରିବାବେଳେ ଗାଇବା ଗୀତ

 

ମେହ ମେହ କୁଟିଙ୍ଗ ଜେତା କାମୁଲି ମାଞ୍ଜନେ ।

ମେହାନାକା ସୋଲକୁ ଜେଡ଼ା ଜିଲିଇନେ ।୧।

ପିଜୁତିଲିକେତା ଗୁଲେ ଡୁବାଲକୁ ଡୁନେରୁ ।

ପାଙ୍ଗେଣ ତ୍ରିସା ନାକାଡ଼ୁବା ବିରାସେଦଗିନରୁ ।୨।

ଡାଉଏମ୍ବାକୁଡ଼ିଙ୍ଗା ଅଆନାକା ପ୍ଲାହା ବାକ୍ତେକା ।

କୁଡ଼ିଙ୍ଗ ତାଇ ମକମନୁ ଅଟେ ପିଜୁ ପାଟେକା ।୩।

ଦିନା ଦିନା ତାନି କୁଡ଼ିଙ୍ଗା ମକା ଡ୍ରିଞ୍ଜନୁ !

କେତା ଡୁଆ ନାଇ ତାଉ ଏବା ବେଜା ଉହିନୁ ।୪।

ଇଳେ ଦିନାତାନି କୁଡ଼ିଙ୍ଗା ଗାଡ଼ିଆନୁ ଦେହାନେ ।

ଦେହାନେ ସାଂଜିନୁ ମ୍ରାହକା ସଲା କାମା ଗିବାନେ ।୫।

ଡୁତି ଆନୁ କୁତି ମ୍ରାହକା ତାଉତେମା ସୁତାନୁ ।

ର-ତେମା ତାନି ଦେହା ଦେହା କୁନିଙ୍ଗା ଆଗିନୁଏ ।୬।

ସ୍ପେସାତେକା ଜୁଡ଼ିଙ୍ଗାଇଞ୍ଜୀ ଜେତାଜିଲି ଇସ୍ନେର ।

ଡୁବାଲଜୁସେଣତି କୁଡ଼ିଙ୍ଗା ସୁଆରଆଜାତ୍ରାନେରୁ ।୭।

ମୁଟାତାହା ନାଙ୍ଗା ଏବା କ୍ଲାଇ ତାଙ୍ଗି ଆନେରୁ ।

ସାଂଜାଗିଆ ନାକାମୁଟା ଏମ୍ବାପୁଟା ଗିନେରୁ ।୮।

ଦିହା ନାନା ମୁଟା ଗୁଲେପିରି ଏମ୍ବା ନାକାନେ ।

ପୁଟା ଗିନେରୁ କୁଡ଼ିଙ୍ଗା ଗୁଲେ ସେମିଡ଼ାଇଜିଂଜାନେ ।୯।

କୁଡ଼ିଙ୍ଗା ଗୁଲେ ତାସା ନାକା ରିକାଣ୍ଡି ବଗାତା ।

ଇଡ଼ୁ ତାଙ୍ଗି ଅ ଆ ନା କା ଇଟିନେରୁ ଡେବାତା ।୧୦।

ଏହେଙ୍ଗିନେ ତାସାଲକୁ କୁଡ଼ିଙ୍ଗା କାମାଙ୍ଗିନେରୁ ।

ତାରୁ ପହି ଆଜାନାକା ଆଙ୍ଗା ତାରି ଇଟ୍ନେରୁ ।୧୧।

ଏଇ ଗେଳନେଙ୍ଗିରଂଜୀ ତାସାଲକୁ ଦିନାତା,

ପଙ୍ଗିନେରୁ ଡହ କାନେ ତାନା ତାସା କାମାତା ।୧୨।

ଓସେଣ୍ଡନ ଆବା ତିଡ଼େ ନି ପଟା ଗୁଣାନେ ।

ଜେଗିମାନାମୁ ଆମୁ ନିଜେତା ନବା ତାମ୍ବାନେ ।୧୩।

ନିସି ନିତି ତାରାତିଂଜା ଜିଉ ଲକ୍‌ସା ମାନାମୁ ।

ଏଇ ଗେଲୁ କାଡ଼ୁଆନ୍ତି ଜହାରି ଗିଡ଼ାକି ମାନାମୁ ।୧୪।

 

କନ୍ଧ ଗୀତ

 

ପଦ- କାଖି କାଖି ମା ମାଙ୍ଗରେ ବାହିଲେ ନି,

ଅର୍ଥ- ଆସି ଆସି ମାମୁ ଝିଅକୁ ଝିକିନେବି ।

ପଦ- ତାଙ୍ଗି ଶିଖାଇବି ଓତୋ ଇମ୍ବି ବେହାନି ।

ଅର୍ଥ- ତୋର ଭାଇ ଭଉଣୀକୁ କୁହ ନାହିଁ ।

ପଦ- କଇ ଉଙ୍ଗୁ ଖଟି କାଡ଼ୁ ରାତ୍ରା ହିଲେ ନାନୁ କାଢ଼ୁ ।

ଅର୍ଥ- କୁକୁଡ଼ା ମାଂସ ମହୁଲ ମଦ ମୁଁ ଖାଇ ନାହିଁ ।

ପଦ- ଏ ବିତି ଚେମାରୁ କାଡ଼ୁ ଇଲୁକାଣ୍ଡା ଆତେ ପାଡ଼ୁ ।

ଅର୍ଥ- ସେ ମଦ ମୁଁ ଖାଇଲେ ଘର ଦ୍ୱାର ସବୁ ନଷ୍ଟ ।

ପଦ- ତା ଆ ପଦା ଅଣ୍‌ପି ଅଣ୍‌ପି ଇଦା ହିଲେନି ।

ଅର୍ଥ- ଯୁବତୀ ବାଳିକା କିଏ ହସି ହସି ଆସ ମତେ ନିଦ ଲାଗୁଛି

ପଦ- ବାଇସାରା ଡୁମ୍ବ୍ରିବପି ମାଙ୍ଗେସିନି କିନିକକି ।

ଅର୍ଥ- ସେ ବାଳିକାର ନାମ ଡୁମ୍ବ୍ରି ମତେ ଦେଖି ହସୁଛି ।

ପଦ- ମା ମା ମାଙ୍ଗଦାରୁ ରାଧା ରାଜି ହିଲେ ହିଲେ ପଦା ।

ଅର୍ଥ- ମାମୁଁର ଝିଅ ନାଁ ରାଧା ତୋର ମୋ ଉପରେ ଆଶା ନାହିଁକି

ପଦ- ସାତେ ହାଜି କହି ମନ ପସୁହତାନ୍ଦି ।

ଅର୍ଥ- ସତ କଥା କହ ମତେ ଏବେ ଯିବା କି ନାହିଁ ।

ପଦ- ହେଣ୍ଡାତେଇ ଇମ୍ବିଦିନା କି ତାଳା ଅତେ ସିନା ।

ଅର୍ଥ- କେବେ ଦେଖିଥିଲୁ ମୋତେ ପାଶୋରିଗଲୁ ।

ପଦ- ହେଣ୍ଡା ତେବା ତ୍ରିପାଙ୍ଗନା ଆନ୍ତି ପହିନି ।

ଅର୍ଥ- ଦେଖିବେ ମତେ ତାର ଦୁଃଖ ଯିବ ।

ପଦ- ହୁବି ପାତୁ ରାଢ଼ ତେରି କୁମୁରାପୁଟୁ ଦାସ ହରି ।

ଅର୍ଥ- ଏହି ଗୀତ କୁମ୍ଭପୁଟୁ ହରି ଦାସ କଲେ ।

ପଦ- ସରସତି ପେନୋ ହାକି କୁବି ବେସ୍ତାନି ।

ଅର୍ଥ- ସରସ୍ୱତୀ ରଚନା ଏ କନ୍ଧ ଭଣିଲା ।

 

ବଛା କଟା ସମୟରେ କନ୍ଧ କୁମାର କୁମାରୀଙ୍କର ଗୀତ

 

କୁମାର- ହିଙ୍ଗା ଗୁଣ୍ଡା ଡୁମ୍ବର ହେ (ଘୋଷା)

ସାରି ବେଲ ସାରିରେ            ଯୋଡ଼ି ବେଲ ଯୋଡ଼ିରେ

(ସାରି ଶୁଆ ପରି ଉପଯୁକ୍ତ ସାଙ୍ଗ ମିଳିଲା)

ହିଙ୍ଗା ଗୁଣ୍ଡା ଡୁମ୍ବର ହେ ।୧।

(ହଳଦି ବର୍ଣ୍ଣ ପର୍ବତରେ)

ଯେ ମୁଁ ଦେଲ ସାରିରେ            ଯେ ମୁଁ ଦେଲ ଯୋଡ଼ିରେ

(ଆମ୍ଭେ ଆନନ୍ଦରେ ଗାନ ଆରମ୍ଭ କରିବା)

ହିଙ୍ଗା ଗୁଣ୍ଡା ଡୁମ୍ବର ହେ ।୨।

ମାରୁ ବାସିନା ବାରୁଲ            ମାରୁଲେଲି ନାମାରୁଲ

(ବାଦ କରି ଗୀତ ଗାଇବା କିଏ ଜିଣିବ)

ହିଙ୍ଗା ଗୁଣ୍ଡା ଡୁମ୍ବର ହେ ।୩।

କୁମାରୀ - ହାଆଁ ଦେଲ ସାରିରେ ହାଆଁ ଦେଲ ଯୋଡ଼ିରେ

(ହଁ ସଙ୍ଗାତ ସାରି ଶୁଆ ପରି ଗୀତ ଗାଇବା)

ହିଙ୍ଗା ଗୁଣ୍ଡା ଡୁମ୍ବର ହେ ।୪।

ବାସିନା ଗଡ଼େ ବାସିନା            ଲେଲିନା ଗଡ଼େ ଲେଲିନା

(ବିଳମ୍ବ ହେଲା ଏହି ସ୍ଥାନରେ ରହିବା ଆପଦ ଗୀତ ଆରମ୍ଭ କର)

ହିଙ୍ଗା ଗୁଣ୍ଡା ଡୁମ୍ବର ହେ ।୫।

କୁମାର- ଏନାକି ବାସିନା ସୁଲ            ଏନାକି ଲିଲିନାସୁମାଲ

(ଗୀତ ସରିଲେ କାହିଁକି ରହିବା)

ହିଙ୍ଗା ଗୁଣ୍ଡା ଡୁମ୍ବର ହେ ।୬।

କା ମା ଆ ଆ ନାଙ୍ଗାଡ଼େ            କାର ଆ ଆ ନାଙ୍ଗାଡ଼େ

(ମୋତେ କାମ ନାହିଁ କି କାହିଁକି ରହିବା)

ହିଙ୍ଗା ଗୁଣ୍ଡା ଡୁମ୍ବର ହେ ।୭।

କୁମାରୀ- କାମାପିସା ନାଙ୍ଗାଡ଼େ            କାରାପିସା ନାଙ୍ଗାମାଡ଼େ

(ହଁ ସେପରି ହେଉ ଆଜ ଦିନଟିରେ ଯାହା କିଛି ଗୀତ ଗାଇବା ସବୁଦିନି କାମ ଛାଡ଼ି କେତେ ଏଠାରେ ରହିବା)

ହିଙ୍ଗା ଗୁଣ୍ଡା ଡୁମ୍ବର ହେ ।୮।

କୁମାର- ଏକାକୀ ବାସିନା ସୂଡ଼େ            ଏକାକୀ ଲିଲିନା ସୁଡ଼େ

(ଗୋଟିଏ ନିର୍ମଳ ସ୍ଥାନରେ ବସି କିଛି ସମୟ ଗୀତ ଗାଇ ଚାଲିଯିବା)

ହିଙ୍ଗା ଗୁଣ୍ଡା ଡୁମ୍ବର ହେ ।୯।

ବଣରେ ହଳଦି ବସନ୍ତକୁ ଦେଖି ଘରକୁ କେହି ପ୍ରିୟଲୋକ ଆସିଲେ ପରା ଭାବି ଗୀତ

ପୁରୁଷ- ଆକୁବେଟା ହାଜାସେ            ବେର୍କୁ ବେଟା ହାଜାସେ

ପିଆପୁଟ ଡୁମ୍ବର ହେ (ଘୋଷା)

(କାଠପତ୍ର ଖୋଜିବାବେଳେ ହଳଦିବସନ୍ତ ଏଣେ ତେଣେ ଉଡ଼ିବା ଦେଖି କାହିଁକି ଚଢ଼େଇଟି ପିଅପୁଟ ବୋଲି କାନ୍ଦୁଛି)

ବାଡ଼ିକି ନା ସାରି            ବାଡ଼ିକି ନା ଯୋଡ଼ି ।୧।

(କିଏ ଆମ୍ଭର ସ୍ନେହ ଆସିଲେ କି)

ମାମାମାଗା ବାଡ଼ି ବେଲ            ବଣ୍ଡାମାରାଡ଼ାଡ଼ି ବେଲ ।୨।

(ମାମୁଁର ଝିଅ ଆସିଥିବ ପରା)

କୋଗା ମାଚେ ଗଡ଼ରେ            ଗୋପ୍ନାମାରି ଗଡ଼ରେ ।୩।

(ଏହି ଚଢ଼େଇ ତେଣୁ ମୋର ଚାରିଆଡ଼େ ଉଡ଼ୁଛି)

ଆକୁବେଟା ହାନାଲ            ବେର୍କୁ ବେଟା ହାନାଲ ।୪।

(କାଠପତ୍ର ହେଲା ଘରକୁ ଯିବି)

ଇଜ ଦାନୁମାଏଲ            ଇଲୁ ଆନା ମାଏଲ ।୫।

(ବଣରୁ ଘରକୁ ଆସିଲି)

ଆୟାବେସା ମାଙ୍ଗାଡ଼େ            ଆବାବେସା ମାଙ୍ଗାଡ଼େ ।୬।

(ମା ଓ ବାପା ମତେ କହିଲେ)

ମା ବାପା- ମାମାମାଗା ବାଡ଼େଡ଼େ            ବାନୀ ଯା ମାଗା ବାଡ଼େଡ଼େ ।୭।

(ତୁମ୍ଭର ମାମୁଁର ଝିଅ ଆସିଛି)

ପୁ- ବାଡ଼ କିଲ ତଣେ            ବାଡ଼ି କିଲ ସଇ ।୮।

(ଆସିଲ କି ସଙ୍ଗାତ)

ବାଡ଼ି ଗିରି ବଲାକି                  ଗଡ଼ି ଡୁୟୁ ବଲାକି ।୯।

(ପଥ ମଧ୍ୟରେ ନିରାପଦରେ ଆସିଲ ତ)

ଆକୁଳୁ ସାପୁ ମାଚେଲ            ଗଲାଗାସାପୁ ମାଚେଲ ।୧୦।

(ବାଟରେ କଣ୍ଟା ପଥର କେତେ କଷ୍ଟରେ ଡେଇଁ ଆସିଥିବ)

ସ୍ତ୍ରୀ- ରାସ୍ତା ଜିରୁ ବାଡ଼େଡ଼            ଶଗଡ଼ ଜିରୁ ବାଡ଼େଡ଼େ ।୧୧।

(ଶଗଡ଼ ଓ ଲୋକ ନେଇ ଆସିଛି ଏଣୁ କିଛି ଆପଦ ଘଟିନାହିଁ)

ପୁ- ଆୟା ବଲ ମାନେକି            ଆବା ବଲ ମାନେକି ।୧୨।

(ଘରେ ତୁମ୍ଭ ବାପା ମା ଭଲ ଅଛନ୍ତି ତ)

ସ୍ତ୍ରୀ- ଆୟାବଲ ମାନେଡ଼େ            ଆବା ବଲ ମାନେଡ଼େ ।୧୩।

(ସମସ୍ତେ ଭଲ ଅଛନ୍ତି)

ପୁ- ମିନାୟୁବଲ ମାନେକିଲ            ଲୋକ ବଲ ମାନେକି ।୧୪।

(ତୁମ୍ଭର ଗ୍ରାମର ଲୋକ ଭଲ ଅଛନ୍ତି ତ)

ସ୍ତ୍ରୀ- ହାଁ ଆନାୟୁ ବଲଡ଼େ            ଲୋକ ସବୁ ବଲଡ଼େ ।୧୫।

(ଗ୍ରାମର ଲୋକେ ଭଲ ଅଛନ୍ତି)

ପୁ- ନିଆଙ୍ଗାବଲ ମାନେକି            ନିଗାଗ୍ରବଲ ମାନେକି ।୧୬।

(ତୁମ୍ଭ ଦେହ ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁସ୍ଥ ତ)

ସ୍ତ୍ରୀ- ଆଙ୍ଗା ନେହି ମାନେଡ଼େ       ଗାଗ୍ରା କେହି ମାନେଡ଼େ ।୧୭।

(ମୋ ଦେହ ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁସ୍ଥ)

ପୁ- ପିକା ହେମୁ ସାରି            ଧୂଆଁ ହେମୁ ସାରି ।୧୮।

(ପିକା ଧୂଆଁ ନେ ସଙ୍ଗାତ)

ସ୍ତ୍ରୀ- ଆଡ଼େ ବେଲ ସାରି            ଆସ୍ତେ ଦେଲ ଜଡ଼ି ।୧୯।

(ବଡ଼ ସନ୍ତୋଷରେ ନେଲି)

 

କନ୍ଧ ଲୋକମାନଙ୍କର ବିବାହ ସମୟର ଗୀତ

 

୧-      ଜେହଲ ମେହନା ବିଡ଼ି ବାଡ଼ାହେ

ଜେଅଲ ସଙ୍ଗର ଗଡ଼ି ହେ

ଜେଅଲ ବନ୍ଧର ପାଣି ହେ ।

ଅର୍ଥ-      ଆହେ ମାମୁଁ ଝିଅ ଭଉଣୀ

ଆହେ ପଞ୍ଚାୟତ ଭାଇ ମାନେ

ଆହେ ପଞ୍ଚାୟତ ମାନଙ୍କର ପାଣି ।

୨-      ଜେଇକ ବଇଲେ ତୁମର ହେ

ଜେଇକ ବାଇଲେ ଲେମର ହେ

ଇମ୍ବିରେ ଆଜି ଯେ ମନାତି ହେ

ବାଇଲେ ଇମ୍ବିରେ ଆଜି ଯେ ମିନତି ହେ ।

ଅର୍ଥ-      ତମେ କେଣେ ଯାଇଥିଲ

କେଉଁଠାରୁ ଆସିଲ

ଆଜି ଭାଇ ବୋଲି ଚିହ୍ନା ପରିଚୟ ହେଲୁ ଓ ସାକ୍ଷାତ୍‌ ମିଳିଲା ।

୩-      ସତାରେ କଲଙ୍କି ଆଜି ମାଇ ହେ

ସତାରେ ବବଲି ଆଜି ମାଇ ହେ

ଆତରେ ଟେଙ୍ଗା ଆସନା ହେ

କାକରେ ତୁମ୍ବା ଜାକାନା ହେ ।

ଅର୍ଥ-      ମୁଁ ହାତରେ ଠେଙ୍ଗା ଧରି ଓଡ଼ିଶା ଓ କଳିଙ୍ଗ ବୁଲି ଆସିଛି

ଆଉ ମଧ୍ୟ ହାତରେ ଛତା ଧରି ବୋବଲି ପ୍ରଭୃତି ଦେଖି ଆସିଛି

୪-      ରାଇ ରାଇ କରା ରାଇ ରାଇ ଟେକା

ତରଜି ନ ମାଇ ବାଇଲେ

ବୁଲେଇଆଇଁ ମାଇନେ ବାଇଲେ

ବୁଲେଇ ଯେ ଆନ ବାଇଲେ ।

ଅର୍ଥ-      ଅଧିକ ଖରାରେ ବୁଲୁଅଛି

ଭାଇ ଅଧିକ ଖରାରେ ବୁଲୁଅଛି

ଅଧିକ ଖରାରେ ମଧ୍ୟ ଭାଇ ବୁଲୁଅଛି ।

 

ଶବରମାନଙ୍କର ଭୋଜି ଗୀତ

ଏଙ୍ଗଲେୟାଙ୍ଗ ବିର୍ତ୍ତେନ ବିଂ,

ଏଙ୍ଗଲେୟାଙ୍ଗ ଜୟୀ ତେନେବିଂ ।୧।

କେନି ଆଙ୍ଗ ଆଇତେ ପାଙ୍ଗବେ,

ବରଏଠିୟର ତାଇ ସିଙ୍ଗଲେ ।୨।

ଗାମଲେୟାଙ୍ଗ ଡାକୁ ତେବେ,

ଡିବିର ବିଣ୍ଡେ କାଇଁ ତାଇଁଜି ।୩।

ମନାଡ଼େୟେ ରତେଜି, ମନାଡ଼େଡ଼ାକୁତିଞ୍ଜୀ,

ବାଲି ଡେଡ଼ାକୁତିଞ୍ଜୀ ।୪।

ଆସାରା ଆଡ଼ା କୁନେଜି,

ଗାମଲେ ବାଲ୍ଲି ବାଙ୍ଗସା ଓଡ଼ତେଜି ।୫।

ବାଲ୍ଲି ଆସାଙ୍ଗ ଡାକୁ ନାଇ,

ଡିବିରଡ଼େୟେ ଏର ତାଇଜି ।୬।

ବାଙ୍ଗସାନ ଆସାନ ଡାକୁ ନାଇ ।

 

ଶବର ଶବରଣୀ ସାଜି ହେବା ଗୀତ

ସ୍ତ୍ରୀ- ଇୟୁଁକାକୁଂ ଏନେଲ ତେତାଇ ଗଙ୍ଗଲ ୟେଣ୍ଡେ ଏନ୍ତା ପାପାଙ୍ଗ ଆମେନ ।

ପୁ- ସିଂୟଁ ନୋୟଁ ଗଙ୍ଗନାରୀ ବାଲ୍ଲଡ଼େ, ଡେଲାୟେଣ୍ଡେ ଗଙ୍ଗ ନାରୀ ।୧।

ସ୍ତ୍ରୀ- ୟୁଁ କାକୁ ଗଙ୍ଗଲ ୟେଣ୍ଡେ ପା ପାଙ୍ଗ ଗାତାତେ ଆମେନ୍ ।

ପୁ- ୟୁଁ ପାସି ଗଙ୍ଗଲ ମେଣ୍ଡେ ପା ପାଙ୍ଗ ଗାତା ରତି ୟେନା ।୨।

ସ୍ତ୍ରୀ- ଗାରାନା ଆଗାସା ଆଦାଶ୍ଚିଆ ଗମଲେ ଗଙ୍ଗ ଡଙ୍ଗୟେ ।

ପୁ- ୟେଣ୍ଡ ଆଗଆଁ ତନା ରାଙ୍କା ମାଇଲୁ ଗଙ୍ଗ ତାପି ୟେଁନ ।୩।

ଆତବୈ ଗା ମାଙ୍ଗା ଆନ ଡାକୁଲେ

ଆଦାଗୁ ଡାଙ୍ଗଡ଼ା ଅ-ନା-ଜି ବୁଞ୍ଜୀ ଲାଙ୍ଗା

ଦଡ଼ିନାନ ସାନା ଅନ ଲହା

ଆ-ଉ-ଆ ଆମାଙ୍ଗ୍ ଦାନ ଇଆତେନ ।୪।

 

ଶବରମାନଙ୍କ ଦିଅର ଭାଉଜ ଗୀତ

ଇରିସି ବୋନି

ଦିଅର- ଆଣ୍ଡୁଡ଼ୁକା ପାତି ତାମୁ(ବୋନି)

ଆମା ବାତି ଆଜିରେ । ବୋନି

ଭାଉଜ- ଆଣ୍ଡୁଡ଼ୁକା ମେଲୁ ଡେତି (ଇରିସି)

ଆମା ଦାତି ତମ ଆୟାଇଁ । (ଇରିସି)

ଦି- ଯାହାତନା ପାଁତି ତାମୁ (ବୋନି)

ଆମା ଦାତି ମେ ଆଜିରେ । ବୋନି

ଭା- ଯାହାନୋ ମେଲୋଡ଼ିତି (ଇରିସି)

ଆ ମା ବାତି ମେ ଆୟାଇଁ । ଇରିସି

ଦି- କାନ୍ତି ତ ନା ପାଁନ୍ତି ତମୁ (ବୋନି)

ଆ ମା ବାଡ଼ି ମେ ଆଜିରେ । ବୋନି

ଭା- କାନ୍ତି ତନା ମେଲୋ ଡୈତି (ଇରିସି)

ଆ ମା ବାତି ମେ ଆୟାଇଁ । ଇରିସି

ଦି- ଯେଏ କାବା ପାଁତି ତାମୁ (ବୋନି)

ଆ ମା ବାତି ମେ ଆଜିରେ । ବୋନି

ଭା- ଯେଏ କାମ ମେଲୋ ଡୈତି (ଇରିସି)

ଆ ମା ବାତି ମେ ଆୟାଇଁ । ଇରିସି

ଦି- କମର ପଟା ପାଁତି ତାମୁ (ବୋନି)

ଆମା ବାତି ମେ ଆଜିରେ । ବୋନି

ଭା- କମର ପଟା ମେଲୋଡ଼େତି (ଇରିସି)

ଆମା ବାତି ଆୟାଇଁ । ଇରିସି

ଦି- ମଲ୍ଲିଫୁଲ ପାଁତି ତାମୁ (ବୋନି)

ଆମା ବାତି ମେ ଆଜିରେ । ବୋନି

ଭା- ମଲ୍ଲିଫୁଲ ମେଲେ ଡେତି (ଇରିସି)

ଆମା ବାତି ମେ ଆୟାଇଁ । ଇରିସି

ଦି- ଯେଏ ଗାଁ ଯୁଲି ପାଁତି ତାମୁ (ବୋନି)

ଆମା ବାତି ମେ ଆଜିରେ । ବୋନି

ଭା- ଯେଏ ଗାଁ ଯୁଲି ମେଲୋଡ଼େତି (ଇରିସି)

ଆମା ବାତି ମେ ଆୟାଇଁ । ଇରିସି

ଦି- ଆନ ପେଡ଼ି ପାଁତି ତାମୁଁ (ବୋନି)

ଆମା ବାତି ମେ ଆଜିରେ । ବୋନି

ଭା- ମେ ଆନ ପେଡ଼ି ମେଲୋଡ଼େତି (ଇରିସି)

ନା,ନା, ନା ମୁଗିଦିତିଣ୍ଡେତିତି । ଇରିସି

 

ଶବରମାନଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀ ପୁରୁଷ ଗାଇବା ଗୀତ

କୁଶମଲାଙ୍ଗୀ - ସ୍ତ୍ରୀ

କୁଶମଲାଙ୍ଗା- ପୁରୁଷ

ପୁ- ଆଣ୍ଡୁ ଡୁକା ପାଁତି ତାମୁ, କୁଶମଲାଙ୍ଗୀ

ସ୍ତ୍ରୀ- ଆଣ୍ଡୁ ଡୁକା ମେଲୋଡ଼େତି, କୁଶମଲାଙ୍ଗା ।

ପୁ- କନ୍ତି ତନା ପାଁତି ତାମୁ, କୁଶମଲାଙ୍ଗୀ ।

ସ୍ତ୍ରୀ- କନ୍ତି ତନା ମେଲୋଡ଼େତି, କୁଶମଲାଙ୍ଗୀ ।

ପୁ- ଜେଏ କାବା ପାଁତି ତାମୁ, କୁଶମଲାଙ୍ଗୀ ।

ସ୍ତ୍ରୀ- ଜେଏ କାବା ମେଲୋଡ଼େତି, କୁଶମଲାଙ୍ଗା ।

ପୁ- କମର ପଟା ପାଁତି ତାମୁ, କୁଶମଲାଙ୍ଗୀ ।

ସ୍ତ୍ରୀ- କମର ପଟା ମେଲୋଡ଼େତି, କୁଶମଲାଙ୍ଗା ।

ପୁ- ମଲ୍ଲୀଫୁଲ ପାଁତି ତାମୁ, କୁଶମଲାଙ୍ଗୀ ।

ସ୍ତ୍ରୀ- ମଲ୍ଲିଫୁଲ ମେଲୋଡ଼େତି, କୁଶମଲାଙ୍ଗା ।

ପୁ- ଆମା ମେଏଁ ଆଜିରେ, କୁଶମଲାଙ୍ଗୀ ।

 

ଶବରମାନଙ୍କର ଅରଟ ଗୀତ

ୟାନା ରାତା ରିଇଁ ରିଇଁ, ୟାତାମ୍‌ ୟାଲେଂ ୟା

ତୁଂ ଡୁଂ କଢ଼ୁ ବାଲୁଆଡ଼ାଂ, ଆଡ଼୍ରାଁ କି ଡୁଁ ଡ଼ା (ୟାନା)

ଅଂ ଲେଂ ନିସିଡ଼ାଂ, ଅଂଡ଼୍ରଁ, ତାରୁଇତାରେ ଲାଁ

ଆବୋଇ ନା ବୋଇଲାମ, ଲେନି ଲାରଡ଼ି ଲାଡ଼ୁ ମଲେଁ (ୟାନା)

ତାରେ ଲାନି ଡୁଁ ଲେଁ, ଲାଇଁଲେ ନିତାଇଲେଁ

ତାରି ତୁବଲେଁ ପାରଜାଲେଡ଼େଁ, ଗାନା ବନ ନେନିଲଲେଁ (ୟାନା)

ରାତାଂ ନିରାଂ ବା ପାରଜାଂ ତଡ଼ି, ନିତଂ ବା- ସାରମନେ

ନିତୁବ୍‌ଲେ ପାଡ଼ଁ ଗାନବନ୍ ନେତି ଇଲେ (ୟାନା)

ରାଡ଼ା ବାଂନେ ଜେଂଲେମ୍ଲାରମାଡ଼ିରାଂ, ରାତଡ଼ାନ ନିୟା ମଲେ

କେତୁଡ଼ଂ କାରସାଂ କେଂଲେ କେଂଲେତଂଡ଼ିଂ ନିତୁ ବଲେ (ୟାନା)

 

ଶବର ଗୀତ

ପଦ- ବାଦୁଲାସାନା ଯମୁନା ସିର ମିବାତକି (ଘୋଷା)

ଅର୍ଥ- ଆସ ଯମୁନାକୁ ଗାଧୋଇ ଯିବା

ପଦ- ଯମୁନା ଯୋଡ଼ିଣ ସିର ମିବାତିକ

      ଉତେ ମେଘଁ ନଳ ମ୍ରିଏ ନିକି

ଅର୍ଥ- ଯମୁନା ନଦୀକୂଳରେ କୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ଦେଖିବା

 

ପଦ- ବାରା ବର୍ଗା କତା ତାନୁ ବେସ୍ତା ତାକା

ବେଞ୍ଜା ନାଙ୍ଗା ସାନେ ଏସ ବି ସାକି

ଅର୍ଥ- ତାହାର କଥା ଶୁଣିଲେ ଆମ୍ଭର ଭୋକ ଶୋଷ ଯିବ

ପଦ- କାନୁ ପାଦେରି ଅବଏଆ ନିକ ମେହା,

ତିଜା ବାହେ ଯେଡ଼ା ବା ବାତିକ

ଅର୍ଥ- ତାକୁ ଦୁଇ ଆଖିରେ ଦେଖିଲେ ପଛକୁ ଫେରିବାକୁ ମନ ହେବ ନାହିଁ ।

ଗୀତ- ପ୍ରସିଣ୍ଡାଙ୍ଗାଡ଼େ, କୋରାଗଇସାନେ ମଥୁରା

ବାଜୁଗୁଲେ ଉଜା ସାନ ପାଦେରି ଆଜସା

ଅର୍ଥ- ବାଟରେ ଦେଖି କୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ଧରି ଆଣିବା ।

ଗୀତ- ସଦାନନ୍ଦ ବେଡ଼ା ଆଦା ନାହିଁ ଯେଡ଼ା

ବାଦାପି ମାନେଞ୍ଜୁ ସାଲୁ ବାତେକି

ଅର୍ଥ- ସଦାନନ୍ଦ ମୁର୍ଖ ଖୁସି ହୋଇ ଯମୁନାକୁ କୃଷ୍ଣ ଦେଖି ଯିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରେ ।

 

ଶବରମାନଙ୍କର ବିବାହ ଦେଖିଯିବା ଗୀତ

୧- ମାକାଡ଼ୁଥୁରି ନାୟୁଡ଼ା ରାଜା କଶଙ୍ଗ ନାୟୁତା ଜିଅ

ସଜ ଉପରେ ବିବା ଆହାମାନେ ନାଇଁ ନାଇକତା ବୁଡ଼ା

ସାରିଲାଣ୍ଡୋ ସାପୁରୁ ସାଗୋୟା ସାରିଲାଣ୍ଡୋ କିରିକାସାଥୋୟା

ଅର୍ଥ- ମାକାଡ଼ୁମୁରି ଗ୍ରାମ ନାୟକ ସହ କଶଙ୍ଗଗ୍ରମାର ଝିଅ ବିବାହ ହେଉଛି

ସମାରୋହରେ ସଜ ବାଦ୍ୟ ସହ ଉତ୍ସବ ଚାଲିଛି ।

୨- ବାମୁଡ଼େ ବୁଡ଼ା ଆବୁଡ଼େ ସଇ ବିବାହେଣ୍ଡି ଜାଦୁ ଜାଦୁ

ଗାନ୍ଦୋବେସାମୁ, ଘଡ଼ା, ହାତୀ, କାଟ୍‌ଲୀ, ହାରାଲକ ହେଣ୍ଡୁ       

ସାରିକାଣ୍ଡୁ ସାପୁରୁ ସାଥାୟା ସାରିଲାଣ୍ଡୋ କିରିକା ସାଥାୟା

ଅର୍ଥ- ପିଲାମାନେ ଓ ସାଙ୍ଗସାଥିମାନେ ଆସ ଦେଖିଯିବା

ଘୋଡ଼ା, ହାତୀ, ସବାରି ସହ ଅନେକ ବାଦ୍ୟ ବାଜଣାରେ

କେତେଲୋକ ବଡ଼ଲୋକ ବିବାହକୁ ଆସୁଛନ୍ତି, ଚଞ୍ଚଳ ଦେଖିଯିବା ଆସ ।

୩- ଜେଦୁଡ଼େ ପଦାଜେଦୁ ଜେଦୁଡ଼େ ସଇଯେଦୁ

ହେଙ୍ଗାହାଲାମୁଜେଦୁ ବଡ଼ଜେହୀଦି ବିବ

ନେଇଁ ନାଇକା କାଜାଲୋକତେ ସାରିଲୋଣ୍ଡୋ ସାପୁରୁ

ସାଣାୟା ସାରିଲାଣ୍ଡୋ କିରିକା ସାଣାୟା

ଅର୍ଥ- ସତରେ ସେ ଗୋଟିଏ ଧନୀ ହେବାରୁ ଏପରି ସମାରୋହରେ ଯାଉଛି ।

ଗୀତ- ତାଜୁଆହା ଯେ ଯା ତାନା କ୍ରାର୍ଜିକା କପରାଆଲା ଗଇ

ଅର୍ଥ- ଆସ ତାକୁ ଝିଙ୍କିଆଣି ହଳିଆ ରଖି ବାଛୁରୀ ଚରା ବୋଲି ବୋଲିବା ।

ଗୀତ- ଅତି ବାହାନେ ଆଙ୍କୁର ସେଙ୍ଗାନାଇ ଚୈବର

ପାରିଷେଜଗୋହି ନେଞ୍ଜୁ ସରିଡ଼େସ ପରା

ଅର୍ଥ- ସକାଳେ ଯାଇ କାଣି ଆଙ୍ଗୁଠିରେ ପର୍ବତ ଟେକି ଧରିଥିଲା ।

ଗୀତ- ବେଞ୍ଜାନାକି ହୁତିଇଡ଼ତେ କାଣ୍ଡୁ କାଗୋବାଙ୍ଗାଇସେ

ଲାହା ଯେଡ଼ା ଗୋଟାଞ୍ଜୁଲା ଯଡ଼ିତିନ ବାରା ଲାଙ୍ଗୋଇ ।

ଅର୍ଥ- ଶୁଣିକରି ଦୁତି କାନ୍ଦିଲା ତାର ଆଖିରୁ ଲୁହ ବହିଲା ।

ଗୀତ- ସତ୍ୟକାବିବେସ୍ତେ ଇଆକୁ ନାଗଇଆସେଇୟା

ଗିବାକଣା ବାଇନେଞ୍ଜୁ ପୁଟାନାଲ ପରା

 

ଶବର ଗୀତ (ବିବାହ)

ଆଓସା ଜାଇତି ଲୋଡ଼େ ରାମା ଭୀମା କରାଙ ବୁଲୁ

ରାଜସିରିଙ୍ଗ ଆଙ୍ଗେଲ ସିରୁଙ୍ଗ ତିତିନଲ ପ୍ରାଜା

ଗେରଲ ପ୍ରଜା ଆଓସାଲିନ ଆଅଗାରିୟ

ନଏରିମୁ ସୁଣ୍ଡଙ୍ଘ ଡଙ୍ଗଜେଲ ସୁଣ୍ଡଙ୍ଗ

ଗିରିସ୍କିଲିଣ୍ଡେଙ୍ଗ ଗରିଗଲିଣ୍ଡେଙ୍ଗ ବନ୍ଧୁଇ

ତ୍ୟାଜିନେ ମଲାଇ ବାଢି ରୁକୁମଲାଇ ତାକା

ମଲଇ ମାଡ଼ିନ କାପୁନ ନୁଆଙ୍ଗ

 

ବିବାହ ଗୀତ

ବାରିଗ ମାଇଲିନା ବାଡ଼ିଗନାଇ ମାଲିନ

ବାଢ଼ୁଆ ବଗାମଗ ଗଡ଼ଆ ବଇଗାବଗନ

କାରାମାୟେନ ଆବ ରିନା ଇଲା ମାୟେନ

ଆବିଯ ରାୟାଡ଼ିଆ ଜିଙ୍ଗପୁର୍ପୁରିଆ

ଜିଙ୍ଗକାରାତା ଜେପିଙ୍ଗି ପିଡ଼ିଲପିଙ୍ଗି

ଜେପିଙ୍ଗ ଅଲେଡ଼ିନ ସିୟାନିଅରିୟ

ନବାଣ୍ଡଡ଼ା ଅରିୟାନ ସିଣ୍ଡିସାନା ର୍ଜାଗ

ଅଣ୍ଡେଗ ସାନାଜିଗା ମେବେରି ଅଲନମ

ଗାଡ଼ାମାଓଲ ନାମ ପାଲିଲିୟାଙ୍ଗ

ସାଆରିୟାଙ୍ଗ ଆଗାନୟାନ୍ନେ

ଆଗାଡ଼େଗଗେ ରେସେଙ୍ଗ ବାଣ୍ଡି

ଲାଇପେ ସେଙ୍ଗବା ଣ୍ଡିନିଆଗାଢ଼ୁ ଗାଲତ୍‌ରେ ଆଗା ପାଲିତେ

ପାଲିଲିୟାଙ୍ଗ ସାଆରିୟାଙ୍ଗ

କୁଛାବାଡ଼ିବାନ ଆଇତେ ଆଡ଼ାବା

ଡିବାନ ଆଇତେନ ଆପୁଣ ମଡ଼ିଡ଼ି

ତାଂମ ଆଚିଡ଼ି ଲାଇୟେ ଡେଙ୍ଗୟା

ଗଆ ଆପୁଲାୟେ ଣ୍ଡେଙ୍ଗୟାଙ୍ଗ ମାମା

ଗାନଡ଼ାକୁଲିନ ଡେଙ୍ଗ ଆତାଗାନ

ଡାକୁଲିନ ଓଗ ୟାଗସିଆନ

ଏଗାଁକୁ ଡିପାଙ୍ଗ ଗନୟାଗାଁସି ଗାନ

ୟେଗା ଆକୁଡ଼ି କିନାସିଙ୍ଗ ପାଙ୍ଗନାଇ

 

ପୂଜା ଗୀତ

ନୋ ଓ ଓ - ରାୟା ଡିଇବଇ

ଗାଜିଲ ବଇ - କୁତୁଲ ବଇ

ପିସାବିୟେନ - ଗୁସାର ବାୟେନ

ମାନିଲା ମଂଣ୍ଡେ - ସୁକଲା ମଂଣ୍ଡେ (ପଦ) ଗାଜିଲା

ବାରାଲତାସାଲ - ମାନିଲା ମଂଣ୍ଡେ

ସୁନିଲ ମଂଣ୍ଡେ - ଆକାଡ଼ିୟାଲାୟେନ

ମାନେଗ ଆଲୟେନ

ପୁରାଡ଼ାମଂ ବାରିଇଡ଼ାମଂ, ଡେୟାମଂତି (ଶେଷରେ)

ଓ ଓ ଓ ପିତା ଲାଜି ସିଙ୍ଗାଲାଜି

ଆଗୁଲା ବିନଣ୍ଡେ ଅସାଇଲା ବିଡ଼େନ

 

କାନ୍ଦୁଲ ବାଡ଼ରେ ଗୀତ

ସିରିତାଙ୍ଗ କାଚିନ            ଲଥ ତାଙ୍ଗ କାଚି

ଜୁଜୁଲଙ୍ଗ ଲଡ଼ା            ଗାନତାମଂ

ଇଞ୍ଜା ଜୁଜୁଙ୍ଗ            ଆକାମାଡ଼ାଇ ଜୁଜୁଙ୍ଗ

ତିତି ନ ଲାଲା            ଏଗେରଲ ପାଜୀ

ପାର୍ଜାୟେଜି            ଗାମାଇ ଜୁଜୁଙ୍ଗ

ନରୟେଂଜି            ଗାମାଇ ଜୁଜୁଙ୍ଗ

ବଡ଼ ରଇତୟେନ            ବଡ଼ କାମଣ୍ଡୟେନ

ଗମାଇ ଜୁଜୁଙ୍ଗ            ବିରାଇ ଜୁଜୁଙ୍ଗ

ଆମାଣ୍ଡେ             ସାମାଲାୟେଣ୍ଡେ

ଆମାଣ୍ଡେ             ଡୁରାଲାୟେଣ୍ଡେଙ୍ଗ

ସାରାନ                   ଡେତାମଂ

ସାରାନ                   ଡେତାମଂ

 

ଶବରମାନଙ୍କ ସୁନ୍ଦର ସୁନ୍ଦରୀ ଗୀତ

କନ୍ତିତାଡ଼ଂ ପାଂତିଇଲାମ- କୁସମଲାଙ୍ଗୀ

ମାନା ନାମ ପୋନିଡ଼େୟେ - କୁସମଲାଙ୍ଗୀ

କନ୍ତିତାଡ଼ଂତେ ଲୁଡ଼ାତେ ତ କୁସମଲାଙ୍ଗା,

ମାନାଞ୍ଜେ ଶୋଇନାଡ଼େ ଏ କୁସୁମଲାଙ୍ଗା ।

ଆନାନ ପିଡ଼ି ପାତିଲଲାମ, କୁସୁମଲାଙ୍ଗୀ,

ମାନା ନାମପୋନିଡ଼େଏ କୁସୁମଲାଙ୍ଗୀ ।

ଆନାନପିଡ଼ିତେ ଲୁଡ଼ା ତେତ କୁସୁମଲାଙ୍ଗା,

ଜିଉତେ ସୋଇ ନାଡ଼େଏ କୁସୁମଲାଙ୍ଗା ।

ଜାଆତ ତାଡ଼ଂ ପାଂତି ଇଲାମ କୁସୁମଲାଙ୍ଗୀ,

ମା ନା ନାମ ପୋନାଡ଼େଏ କୁସୁମଲାଙ୍ଗୀ ।

ଜାଆତ ତାଡ଼ଂ ତେ ଲୁଡ଼ା ତେତ କୁସୁମଲାଙ୍ଗା,

ମାନାଞ୍ଜେସୋଇନା ଡେଏ କୁସୁମଲାଙ୍ଗା ।

ସୁନାଏଡ଼ିଂ ପାଂତି ଇଲାମ କୁସୁମଲାଙ୍ଗୀ,

ମାନା ନାମ ପୋନାଡ଼େଏ କୁସୁମଲାଙ୍ଗୀ ।

ସୁନାଏଡ଼ିଂତେ ଲୁଡ଼ା ତେତ କୁସୁମଲାଙ୍ଗା,

ମାନ ଞ୍ଜେସୋଇ ନାଡ଼େଏ କୁସୁମଲାଙ୍ଗା ।

ଆଡୁତୁକା ପାତି ଇଲାମୁ କୁସୁମଲାଙ୍ଗୀ,

ମାନା ନାମ ପୋନାଡ଼େଏ କୁସୁମଲାଙ୍ଗୀ ।

ଆଡ଼ୁ ଡକା ତେ ଲୁଡ଼ାଚେତ କୁସୁମଲାଙ୍ଗା,

ମାନାତେ ସୋଇନାଡ଼େଏ କୁସୁମଲାଙ୍ଗା ।

ଗାତ ତୁଡ଼ଂ କାବାନ ପାଂତି ଇଲାମ କୁସୁମଲାଙ୍ଗୀ,

ବୁଡ଼ୁ ନାମ ପୋନାଡ଼େଏ କୁସୁମଲାଙ୍ଗୀ ।

ଗାତ ତୁଡ଼ଂକା ବାନତେ ଲୁଡ଼ାତେତ କୁସୁମଲାଙ୍ଗା,

ମାନାଞ୍ଜେ ସୋଇ ନାଡ଼େଏ କୁସୁମଲାଙ୍ଗା ।

(ଉପରୋକ୍ତ ଗୀତର ଅର୍ଥ)

କଣ୍ଠିମାଳି ଆଣି ଦେଲି ସୁନ୍ଦରୀ,

ତତେ ଲୋଡ଼ାନାହିଁ କିହୋ ସୁନ୍ଦରୀ ।

କଣ୍ଠିମାଳି ମତେ ଲୋଡ଼ାନାହିଁ ସୁନ୍ଦର,

ମତେ ଇଷ୍ଟ ନାହିଁ ହୋ ସୁନ୍ଦର ।

ନାଗୁଲ ଯଥା ଆଣିଦେଲି ସୁନ୍ଦରୀ,

ତତେ ଲୋଡ଼ାନାହିଁ କିହୋ ସୁନ୍ଦରୀ ।

ନାଗୁଲ ଯଥା ଲୋଡ଼ାନାହିଁ ହୋ ସୁନ୍ଦର,

ମତେ ମନ ମାନୁନାହିଁ ହୋ ସୁନ୍ଦର ।

ବେକ ସୁତା ଆଣି ଦେଲି ହୋ ସୁନ୍ଦରୀ,

ତତେ ତ ଲୋଡ଼ାନାହିଁ କିହୋ ସୁନ୍ଦରୀ ।

ବେକ ସୁତା ମତେ ଲୋଡ଼ାନାହିଁ ସୁନ୍ଦର,

ମତେ ଲୋଡ଼ାନାହିଁ ହୋ ସୁନ୍ଦର ।

ସୁନାମୁଦି ଆଣିଛି ହୋ ସୁନ୍ଦରୀ,

ତତେ ଲୋଡ଼ାନାହିଁ କିହୋ ସୁନ୍ଦରୀ ।

ସୁନାମୁଦି ମତେ ଲୋଡ଼ାନାହିଁ ହୋ ସୁନ୍ଦର,

ମତେ ଇଚ୍ଛା ହେଉନାହିଁ ହୋ ସୁନ୍ଦର ।

ଗୋଡ଼ ବଳା ଆଣି ଦେଲି ହୋ ସୁନ୍ଦରୀ,

ତତେ ଲୋଡ଼ାନାହିଁ କିହୋ ସୁନ୍ଦରୀ ।

ଗୋଡ଼ ବଳା ଲୋଡ଼ାନାହିଁ ସୁନ୍ଦର,

ମୋତେ ଇଚ୍ଛାନାହିଁ ସେଇଟି ଓ ସୁନ୍ଦର ।

ବେଠା ଖଂଡ଼ିଏ ଆଣିଦେଲି ଓ ସୁନ୍ଦରୀ,

ତୋତେ ଇଚ୍ଛା ହେଉନାହିଁ କିଓ ସୁନ୍ଦରୀ ।

ବେଡ଼ା ଖଂଡ଼ି ଲୋଡ଼ାନାହିଁ ସୁନ୍ଦର,

ମତେ ଇଚ୍ଛା ହେଉନାହିଁ ସେଇଟା ଓ ସୁନ୍ଦର ।

 

ଶବର ଗୀତ

ଡୁମ ଡୁମ ମ ଗାମଲେ କାଡ଼ିଡ଼ଂ ବାରି ଜୂବ, ଜୂବ, ଜୂବ ଖାମଲେ

କାଡ଼ିଡ଼ଂ ବାରିନଂ

ସାର ସାର ଗାଡ଼ୁଡ଼ଂ ଲାମିଡ଼ିନାଂନି ତୁବଲେ ଜଡ଼ାସୁଜୋଲିତ

ସୁସାରମନେ ତୁବବା

ପାଲା କା ବଡ଼ିଙ୍କାବାନା ପାଲୁଂନ ତୁବବା ଗଡ଼ା ବାବଜିଲିବାବ

ସାରମନେ ତୁବବା

କାରାମ ମାନ କୁନତାଲୀନ ଆନିଡ଼ାନ ତୁବବ,

କାରାମମାନ କେରୁଡ଼ାନ ଜାରେନ ତୁବବା

ପୁର ପୁରୀ ଜୁଲପାଡୋଲ ପାଲେ ନିଆଇବା,

ବୁୟାମାର ରାଇକାମାର ସାଇଲେନିଗୁବା

ସାରାଇନାନ ମାରାତନାନ ଭୁରୁସାଲ ତୁବବା

ଡାରନାନ ଡାରୁ ବନାନଡ଼ୁପନି ଶୋଇବା ।

କୁମଡ଼େମାନ କୁତ୍ତଲାଂ ପାଲେ କୟାଇବା

କେତୁଡଂନିତିଇଲେ ବାକକାନ ନିତବାବା

କାରାମ ମାନ କୁନଚାଲବାନ କାମ ସିମାନ ପୁରଲେ

ବାତା ସୁନାମଲେଙ୍ଗୀ ଜରେନନା ତୁବବା

କୁଡ଼ୂନଞ୍ଜିଡ଼ା ଆଙ୍ଗୀ ଅଚିଡ଼ଂ ତୁବବା

ଆଛି ନନି ପୁରଲେ ଗାଗାନି ତୁବବା

 

ଅର୍ଥ

ଡୁମ ଡୁମ କରି ବାଇଦ ହୁଏ, ଜୂବ ଜୂବ କରି ନାଚ ହୁଏ ।

ସଖାଳୁ ଉଠି ଘର ଦ୍ୱାର ଲିପା ପୋଛା କରିବା ।

ଲୁଗା ସବୁ କଚାକଚି କରି ମୁଣ୍ଡ ଧୋଇ ଦେହ ସଫା କରିବା

ଖୂଡ଼ରେ ପ୍ରତିମା ଲେଖି ସେ ପ୍ରତିମାକୁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରିବା ।

ବବଲେ ପତ୍ର ଆଣି ଜାନି ବେଜୁଣିକି ଡାକିବା ।

ସାହାଯ୍ୟ ସାହାପକୁ ମଦ ପାଇବା ରକ୍ଷା ରଖିବାକୁ ଝୂଣା ଦେବା

କରମ ଖୂଡ଼ ପାଖେ କୁକୁଡ଼ା ପୂଜିବା ବଡ଼ ଦେବତାଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରିବା

ଭାତ ତିଅଣ ସିଝାଅ ସିଝିଲେ ତୋ ସିଝିଲା ପୂଜା ହେବ ।

 

ଶବରମାନଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀ ପୁରୁଷ ଗୀତ

ଆଇ ହାଇ – ପ୍ରତି

ସ୍ତ୍ରୀ - ଡିନଲୁନଞ୍ଜେଗିଇଲବିଂଡେନସି ଡ୍ରିନନିଜାଲକାକୁ ଡ୍ରେସିଡ଼୍ରିନିଜାଲି ।

ପୁ- ଅହଜିନିନା ଜେରଖାଲାସ ଲବିସିନାଡ଼୍ରିନା ନିଜଲାମକାକି ଡେସିଡ଼୍ରିନିଜାଲାଗ ।

ସ୍ତ୍ରୀ - ଆଇ ହାଇ, ବାବଲୁନଞ୍ଜେଗିଇଲବିଡ଼େ ମିଲାଂ ନିରଜାଲିକାକୁଂଡେମିୟଲାନ ନିଜାଲି ।

ପୁ- ଅହ ଜନାନନେର ଗାଲାମଲବି ମିୟଲାନ ନିରଜାଲାମ କାକିଡ଼େମିୟଲାନନିରଜାଲାମ ।

ସ୍ତ୍ରୀ- ଆଇ ହାଇ, ଡିୟାସୁତେ ଗିଇଲେବିଡ଼େ ଜଡ଼ାନନିରଜାଲିକାକୁଂ ତଡ଼ଜାଡ଼ାନନିରଜାଲି ।

ପୁ- ଅହ ଜଡ଼ାସୁଡ଼ଂନେ ଗାଲାମ ଲବିଜଡ଼ା ନିରଜାଲାମକାକି ତଡ଼ଜାଡ଼ାନନିରଜାଲି ।

ସ୍ତ୍ରୀ- ଆଇ ହାଇ ବିରନାଞ୍ଜେଜା ଗିଇଲେବିଂଡ଼େ ବାଂସାନନିଜାଲି କାକୁଡ଼େବାଂ ସାନିଦାଲି ।

ପୁ- ଅହ ମାରାତନାନନେ ପାଲାମଲବବାସାଂ ନିଜାଲାମକାକି ଡେବାଂସା ନିରଜାଲାମ ।

 

ଅର୍ଥ

ସ୍ତ୍ରୀ- ଆହା ମୋ ଦେହରେ ଦେଖିଲେ ଲୁଗା ନାହିଁ ।

ପୁ- ଆହା, ପିନ୍ଧା ନଜାଣୁଣୁ ଲୁଗା ନାହିଁ ।

ସ୍ତ୍ରୀ- ଆହା ମୋର ମୁଣ୍ଡରେ ଦେଖିଲେ ତେଲ ନାହିଁ ।

ପୁ- ଲଗାଇ ନଜାଣୁଣୁ ମୁଣ୍ଡରେ ତେଲ ନାହିଁ ।

ସ୍ତ୍ରୀ- ଆହା ମୋର ଘରେ ଦେଖିଲେ ଲିପା ପୋଛା ନାହିଁ ।

ପୁ- ଆହା ଲିପା ପୋଛା ନଜାଣି ଘରେ ଲିପ ନାହିଁ ।

ସ୍ତ୍ରୀ-ଆହା ମୋର କଥା ଭାଷା ଦେଖି ତୋତେ ଶୁଦ୍ଧ ନଲାଗିଲା ।

ପୁ- ଆହା କଥା କହି ନଜାଣି ତୋର ଅଶୁଦ୍ଧ ହେଲା ।

 

ସିୟାରାଂକେ - ହସ ଗୀତ

ତଂସେଂବଜାଂଗିଇଲାଞ୍ଜାଡ଼େଂ ଞ୍ଜେଜାପୟୁଅଂତଂ ଲଗିଂଡ଼େତିଇ ।

କାନିଂ ବଜାନଗିଇଲାଞ୍ଜେଡ଼େ ଞ୍ଜେଜାପୟୁଅଂ ନକଂଲଗିଡ଼େତିଇଁ ।

ଆଗ୍ନୋବବଜାନ ଗିଇଲାଞ୍ଜାଡ଼େ ଞ୍ଜେଜାପୟୁଅଂଗବ ଲେଗିଂଡ଼େତିଇ ।

ତାଂଡ଼ି ଇଂ ବଜାଗିଇଲାଞ୍ଜାଡ଼େଞ୍ଜେଜାପୟୁ ଅଂତାଂଲଗିଂଡ଼େତିଇ ।

ଜିରନାବଜାଂ ଗିଇଲାଞ୍ଜେଡ଼େ ଞ୍ଜେଜାପୟ ଅଂଜେରଲଗିଂ ଡେତିଇ ।

ବିରନାମାରା, ଗିଇଲାଞ୍ଜେଡ଼େ ଞ୍ଜେଜାପୋୟୁଅଂ ବିରଲଗି ଡେତିଇ ।

 

ଅର୍ଥ

ନାଚିବା ମାଇକିନାକୁ ଦେଖିଲେ ମୋତେବି ନାଚ ଲାଗେ ।

ଗୀତ ଗାଇବା ସ୍ତ୍ରୀକୁ ଦେଖିଲେ ମୋତେବି ଗୀତ ଗାଇଲାପରି ଲାଗେ ।

ବସିବା ସ୍ତ୍ରୀକୁ ଦେଖିଲେ ମୋତେବି ବସ, ବସ ଲାଗେ ।

କୁଟାଆଣି ଦେଖିଲେ ମୋତେ ମଧ୍ୟ କୁଟିବା ପରି ଲାଗେ ।

ଦଉଡ଼ିବା ସ୍ତ୍ରୀକୁ ଦେଖିଲେ ମୋତେବି ଦଉଡ଼ିବା ପରି ଲାଗେ ।

କଥା ହେବା ଲୋକକୁ ଦେଖିଲେ ମୋତେବି କଥା ହେଲାପରି ଲାଗେ ।

 

ବିଭା ଗୀତ

ତାରି ଯରିନା ନାମ କେତୁଂ ତାରି ଡୁମନିନା ନାମ କେତୁଂ ।

ପୁରବାଜୁଜୁ ରାମା ବୀମା ନାନସେଜାଂ ନସାବଜାଲେ ।

ତିତି ଅଲଂ ପାରଜାଲେଡ଼ ନାନସେଜା ନାସାବଜାଲେ ।

ଏଡ଼େର ଅଲା ପାରଜାଲେଡ଼ଂ ନାନ ପାଲା ନାସାବଜାଲେ ।

ଏଇ ବାବୁ ନାପନା ଜିଲା ଏଇ ବାବୁ ନିୟାଂ ଜିଲା ।

ନାଣ୍ଡା ତୁବା ପୁରବାନ ବାରତାନ ଡାଲୁତୁବ ବାପୁରବାନ ରାଇତାଂ ।

ଗଙ୍ଗେ ଗଙ୍ଗେ ଗାମଲେ ଲାମି ଗଙ୍ଗେ ରାଜା ସାଡ଼ଡ଼ାନ ତୁବଲେ ।

ବାଡ଼ାତା ବାଡ଼ାତା ଗାମଲେ ଲାମି

ବୁଡ଼ିକିନି ସାଡ଼ଡାନ ତୁବଲେ । ତା, ପା,

ତାରା ନାଂଡ଼ା ରାଂନା ଗାମଲେ ରାଗେ ଡେନନି

ସାଡ଼ଡାନ ତୁବଲେ । ତା,

ତାରି ଡୁମ ତାଡ଼ୋରଲେ ଗାମଲେ ତିରିୟଡ଼ ସାଡ଼ଡାନ ତୁବଲେ ।

କାରାମମାନ କାରାମମା ଗାମଲେ କାନିଡ଼ଂ ନିକେ ଲେତୋଲେ ।

 

ଅର୍ଥ

ତୁମ୍ଭର ନାମ ଏକା କରିବାକୁ, ତୁମ୍ଭର ନାମ ଏକା ପାରି ହେବାକୁ ।

ପୂର୍ବେ ଅଜ ରାମ ଭୀମ କରିବା ସରଜନ ।

ତେନ୍ତୁଳି ପତର ସରୁ ସମାନ ଦନାରେ ସରଜନ କରିଥିଲେ ।

ଅଁଳା ପତ୍ର ସମାନ ହେବା ଦନାରେ ସରଜନା କରିଥିଲେ ।

ଏଇୟା ବାବୁମାନେ ଶୁଣନ୍ତୁ ଏହି ଯେ ମାତାମାନେ ଶୁଣନ୍ତୁ ।

କର୍ଣ୍ଣେ ଶୁଣନ୍ତୁ ପୂର୍ବର କଥା ମନେ ରଖନ୍ତୁ ।

ଗଙ୍ଗେସ୍ୱରରେ ସାରଙ୍ଗି ବାଜେ, ବଡ଼ ସ୍ୱରରେ ବୁଡ଼କି ବାଜେ ।

ରାକ୍ଷା ସ୍ୱରରେ ରଗଡ଼ ବାଜେ, ତ୍ରାହି ତିରଂ ବୋଲି ମୂରଲୀ ବାଜେ

କରମ କୃଷ୍ଣ ବୋଲି ଗୀତ ଶୁଭେ, ନାଚ ହୁଏ ।

 

(କାରଜାକେଂ) କାର୍ଯ୍ୟ- ଗୀତ

ତାରି ନାରିନା ନାରିନା ନାମନା କେତୁଂ ।

ତାରି ଡୁମ ପାରି ଡୁମ ନାମାନ ନାମାନ ନାକେତୁଂ ।

ଡାରାନଂ ଡାରୁବନାଂ ଗାମଲେ ଡାମପୋ ଜସାଡ଼ ଡାନ ।

ତାରି ଡୁମ ତା ନାଂ ଲେ ଗାମଲେ ତୁ ଡୁମାନ ଡେବଲେ । ତା

ଡାରାନାଂ ଡାରୁବନାଂ ଗାଗଲେ ଡାଗଡ଼ୁଂ ସାଡ଼ଡ଼ା ।

ତାଲି ଡୁମ ତାଡ଼ରଲେ ପାମରେ ତାରେତେଂ ସାଡ଼ଢ଼ା ନ, ତା

ଏନେଲେଢ଼ଂ ଗୁଡ଼େ ତୁବଲେ ଇଡ଼ା ଇସାବ୍ ବିଞ୍ଜା ।

କାରଜା ତୁବଲେ କାଇତ ମାର ଜିଗାନୁଂ ନିଗୁଲେ ତା ।

କାରାମ ମାଲେଂ କୁଲାମ ସାବ ବି କୁଡ଼ୁଂ ନିମାଲେ ।

କୁଡ଼ୁ ଗାଲେ ପାରଜାନ ସାବି କଇନା ନିତୁ ବଲେ । ତା

 

ଅର୍ଥ

ତରିବାକୁ ପାରି ହେବାକୁ ତୋହର ନାମ ଏକା କୃଷ୍ଣ ।

ରକ୍ଷା କର ରକ୍ଷା କର ବୋଲି ଡିଣ୍ଡିମ ବାଜଇ ।

ଡୁଡୁମ ବାଜଇ ରକ୍ଷା କର ରକ୍ଷା କର ବୋଲି ।

ଆମ୍ଭଙ୍କୁ ତାରି ନିଅ ବୋଲି ମହୁରି ବାଜଇ ।

ଏହିପରି ନାଦ କରି ପିତୃଲୋକଙ୍କୁ ଡାକନ୍ତି ।

କାର୍ଯ୍ୟ କରି ମୃତ୍ୟୁ ଲୋକଙ୍କୁ ଡାକନ୍ତି ।

କରମ କଲାବେଳେ କୁଣିଆଁ ଓ ବନ୍ଧୁ ଜମା ହୁଅନ୍ତି ।

ଭୋଜି ଭାତ ଖାଇ ସବୁ ଘରୁ ବାହାରି ଯାନ୍ତି ।

 

ଦାରୁବ୍ରହ୍ମଙ୍କର ଗୀତ

ଜିରେ ତିଠ ଜିରେ ତିଠ ଡେଡ଼େ ଲାଣଡ଼ା

ଏରସଇତେଂ ଏରନାଇଚେଂ ଆସାଡ଼ାଲାଙ୍ଗା

ମାୟାଲେ ଜିରେତିଂ ଡେଡ଼େ ଲାତାଡ଼ଂ

ଆଏରଲେ ପାଢ଼ାଇଡ଼େଂ ଆସାଡ଼ାଲାଙ୍ଗା

ଆସିଜା ନିଜାଲେ ଅସାଡ଼ାଲାଙ୍ଗା

ଆଜେଂ ଜାନି ଦାଲେ ଅସାଡ଼ାଲାଙ୍ଗା

ବୋଇଡ଼ି ନାତ ଗାଲ ଲୁଚି ଗୁନୁମତେ ଲେଡ଼ଂ ।

ନାପାଡ଼ଂଲେ ବିରାଇତେ ଡେଡ଼େଲାତାଢ଼ଂ

 

ଗୁପା ଜାତୁ ନିଆଇ ଆସାଡ଼ାଲାଙ୍ଗା

ସୁନା ଜାତୁ ନିଆଇ ଆସାଡ଼ାଲାଙ୍ଗା

ୟୁନ୍ତୁ ଡେଉରି ଜାନବାରତାନ ନାଡ଼େଲେ

ସୁନାରୁପାନ ବାତଂ ଚୁନିୟାଇଁତେ ଅସାଡ଼ାନ

 

ଅର୍ଥ

ବାହାରି ଗଲାଣି ବୁଢ଼ା ବଳଦ

ଫେରି ଆସିଲାଣି ଆଷାଢ଼ (ପ୍ରଭୁ)

ସୁନ୍ଦର ମାୟା ହୋଇଗଲା,

ବୁଢ଼ା ବଳଦ ଫେରାଇ ଆଣିଲା ଆଷାଢ଼ (ପ୍ରଭୁ)

ସୁନ୍ଦର ହାତ ଗୋଡ଼ ନାହିଁ ଆଷାଢ଼ (ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ)

ସୁନ୍ଦରଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ଦିନ ରାତିରେ ସ୍ୱପ୍ନରେ କହି ବୁଝାଇଲା

ବୁଢ଼ ବଳଦ ରୂପାରେ ହେଉ ।

ସୁନାରେ ହେଉ ହାତ ଗୋଡ଼ ତିଆର କରି ଲଗାଅ ।

ସେହି ରଜା ସେୟା ଶୁଣି ସୁନା ରୂପାର ହାତ ଗୋଡ଼ କଲା ।

 

ସ୍ତ୍ରୀ ପୁରୁଷ ଗୀତ (ଶବର ଜାତି)

ସାଲ ସାଲ ଲିଜା କାକୁଲା ନିଲାଙ୍ଗା

ସାଲ ସାଲ ଲିଜା କୁଞ୍ଜାଲା ନିଲାଙ୍ଗା

ସାଲ ସାଲ ଲିଜା କାକିଂଲା ନିଲାଙ୍ଗି

ସାଲ ସାଲ ଲିଜା ଅଇଁଲା ନିଲାଙ୍ଗି

କାକୁ ବୁଞ୍ଜା ବାଂ ସାଲେ ନିଡ଼

କାକୁ ବାବ ଡ୍ରେ ଲାଙ୍ଗାଲେନିକିଡ଼ଂ

ଆଇଁବଇଁ ମାଇଲାଙ୍ଗା ଲେନି କିତାଁଇ

ଆଇଁତନା ଲାଙ୍ଗା ଲେନି ତୋ ତାଇ

ବାଁଡ଼୍ରା ବଜାପାନିତୁବ ଗୋନିଲାଙ୍ଗି

ସାଗିରଜା ପାନି ତୁବ ଗୋନିଲାଙ୍ଗା

 

ଅର୍ଥ

ସାଲ ସାଲ ଲିଜା ଶବଦେ ଗୀତ

ସାଲ ସାଲ ଲିଜା ମୋ ନନା ମୋ ସୁନ୍ଦର

ସାଲ ସାଲ ଲିଜା ମୋ ଭ୍ରାତ ମୋ ସୁନ୍ଦର

ସାଲ ସାଲିଜା ନାନି ଯେ ସୁନ୍ଦରୀ

ସାଲ ସାଲିଜା ଭଉଣୀ ଯେ ସୁନ୍ଦରୀ

ନନା ଭାଇ ଭଲ ଗୀତ ଗାଅ

ଭ୍ରାତ ଭାଇ ଭଲ ଗୀତ ଗାଅ

ଭଉଣୀ ନାନି ଭଲ ଗୀତ ଗାଅ

ଭଉଣୀ ମୋର ଭଲ ଗୀତ ଗାଇବ

ଲାଜ ହୁଅନା ମୋର ଜେ ସୁନ୍ଦରୀ

କୋପ ହୁଅନା ମୋର ଜେ ସୁନ୍ଦରୀ

 

(ବଣ୍ଡା ଜାତିର ଲୋକମାନେ ବୋହୁକୁ ଖଡ଼ୁ ମୁଦି ପିନ୍ଧାଇବା)

(ଯୁବକ ଯୁବତୀଙ୍କ ମିଶି ଗାଇବା ଗୀତ)

ଗୀତ-       ବାନି ବାନି ଡିସମ ଡେମ୍ ବାନି ବାନି ଜଗର ଡେମ

ବାନି ବାନି ଡେବକ୍ ଡେମ୍ ସିପୁର ପୁଡ଼ା ସିତେରତେଣ୍ଡା ସିଗୁତ ସାରି

ଅର୍ଥ-       ବସି ରହ, ଠିଆ ହୁଅ ନାହିଁ, ଚୁପ୍ ହୋଇ ବସି ରହ ।

ଗୀତ-       ତବ ପଡ଼ିଜେ, ବେବସାବେ ଓ୍ୟାଇସାବିତିବେ

ନିଙ୍ଗ ସୁଅ ବେବେଡ଼େଗ, ନିଙ୍ଗ ସୁଅ ବେବେଡ଼େଙ୍ଗ

ନିଙ୍ଗ ସୁଅ ବୁଙ୍ଗ ବୁଙ୍ଗ ଡେମ, ନିଙ୍ଗ ସୁଅ ସଙ୍ଗଇ ଡେମ

ଅର୍ଥ-       ମୋ ପରି ଦେ, ମୋ ପରି ରଖ, ମୋ ପରି ଘେନେ, ମୋ ପରି ଚଳ । ଇତ୍ୟାଦି

 

(ବଣ୍ଡା ପରଜା ଜାତିର ସ୍ତ୍ରୀ ଲୋକମାନେ ଓ ପୁରୁଷ ଲୋକମାନେ

ଏକାଠି ଯାଇ ବୋହୁ ଡାକି ଆଣିବା ସମୟର ଗୀତ)

ତୁରା ତୁରା ପୁରୁ ଗୁଡ଼େ, ତୁରା ତୁରା ।

ତୁରା ତୁରା ତାର୍ପ ଗୁଡ଼େ, ତୁରା ତୁରା । ପଦ ।

ବଡ଼ି ବେଲ ଅନ୍ତୁସିଂୟଙ୍ଗ, ବଡ଼ି ବେଲ

ବଡ଼ି ବେଲେ ରାଙ୍ଗଡ଼ିଙ୍ଗ ସିଙ୍ଗ ବଡ଼ି ବେଲ ।୧।

ବାଇର ବିତବେନିୟଙ୍ଗ, ବାଇର ସାଙ୍ଗ ସାଙ୍ଗ

ବାଇର ବିତିବେନିୟଙ୍ଗ ବାଇର ପୁସି ।୨।

ପାଲି ପାଲି ଉଙ୍ଗ ରଙ୍ଗ, ପାଲି ପାଲି

ପାଲି ପାଲି ଉଡ଼ଙ୍ଗ ରୁଙ୍ଗ ପାଲି ପାଲି ।୩।

ଆତିଙ୍ଗ ରାଜି ଆରେଙ୍ଗନୟଙ୍ଗ ଆତିଙ୍ଗରାଜି

ଆତିଙ୍ଗରାଜି ଅସାନୟଙ୍ଗ ଆତିଙ୍ଗରାଜି ।୪।

ଗୁଲଙ୍ଗ ସାଗୁର ଉଚ୍ଚ ନୟଙ୍ଗ ଗୁଲଙ୍ଗ ପେଣ୍ଡାମପୋଲଇ ।

ଗୁଲଙ୍ଗ ସାପୁଙ୍ଗ ଉଚ୍ଚ ନୟଙ୍ଗ ଗୁଲଙ୍ଗ ପେଣ୍ଡାମପୋଲଇ ।୫।

ଜୁଲେଲ କିଲା ନୟଙ୍ଗ, ଜୁଡ଼େ ଉଣ୍ଡେର କିଲା ନୟଙ୍ଗ ଜୁଲୋଲ ।୬।

ଟିଙ୍ଗ ଟିଙ୍ଗ ଆଡ଼େଙ୍ଗାୟଙ୍ଗ ପଟ ପଟ

ଜିଲିମ ଜାତି ଆଡ଼େଙ୍ଗାୟଙ୍ଗ ଜିଲମ ଜାତି ପୋଲାଇ ।୭।

ବଡ଼ି ବେଲେ ଗେଗେଣ୍ଡାୟଙ୍ଗ ବଡ଼ି ବେଲେ

ବଡ଼ି ବେଲେ ବିବି ବିଡ଼ାୟଙ୍ଗ ବଡ଼ିବେଲେ ପୋଲାଇ ।୮।

ବାନି ବାନି ବିବେଲେୟଙ୍ଗ ବାନି ବାନି

ବାନି ବାତି ବୁବୁଙ୍ଗଲେୟଙ୍ଗ ବାନି ବାନି ପୋଲାଇ ।୯।

 

ଅର୍ଥ

ବେଗେ ବାହାର ହୁଅ ଆମ୍ଭେ ଯାଉଅଛୁ ।

ବେଗେ ଦୁଆର ଚାବି ଦେଇ ଡାଙ୍ଗ ଲଗାଇ ଦିଅ ।

ପୁରୁଣା ଲୁଣ, ହଳଦୀ, ତେନ୍ତୁଳି ଦେ ମାଆ ।

ପାଖେ ପାଖେ କଙ୍କଡ଼ା ଅଛି ମାରୁଅଛି ।

ସେ ଘରେ ଭବ କରି ରହ ଭାତିଆ ସାତିଆ ଭଲକରି ଦେ

ପାଣି ପେଜ ଭଲ କରି ଦେ ମା ।

ପାଇକମାନେ ମଦ, ସଲପ ଓ ପେଣ୍ଡାମ ଦେବେ ।

ସେ ଘରେ ବସି କରିଥିବୁ, ବେଶୀ ଲୋକ ଅଛନ୍ତି

ତୋତେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ ।

ସେଘରୁ କୁଆଡ଼େ ଯାଅ ନାହିଁ ଭଲ କରି ଖାଇପିଇ ରହ ।

ବେଗେ ବେଗେ ପାଣି ଆଣି ରନ୍ଧାବଢ଼ା କର ଓ ତମର ଶାଶୁ ଶ୍ୱଶୁରଙ୍କୁ ଖାଇବାକୁ ଦିଅ ।

ଭଲକରି ବାଢ଼ାବଢ଼ି କରି ଦିଅ, ଅପରିଷ୍କାର କରିଦିଅ ନାହିଁ ।

 

ବଣ୍ଡା ପରଜା ଲୋକମାନେ ମଦ ମେଣ୍ଡାମ ଖାଇବା ସମୟର ଗୀତ

୧। ପୋଡ଼େରସିଙ୍ଗ ରାଜି ଇଙ୍ଗରସିଙ୍ଗ ରାଜି

ପୋଡ଼ରମାଙ୍ଗ ରାଜି ଡେମ

ଆମରି ଦେଶ ଆମର ରାଜ୍ୟ ଆମ୍ଭର ମନ ଖୁସି

୨। ସିନ୍ଦବରରାଜି ରଙ୍ଗଢ଼ାବର ରାଜି

ଜୁନକବେର ରାଜି ଡେମ

ଆମ ଜାଗାରେ ପ୍ରାଚୀର ତିଆର କରିଛୁ

ସଦର ଦାଣ୍ଡ ତିଆର କରିଛୁ ।

 

ବଣ୍ଡା ପରଜା ଜାତିର ସ୍ତ୍ରୀ ଲୋକମାନେ ଗୋଡ଼ରେ ଘାଗୁଡ଼ି ବାନ୍ଧି ଦେହରେ ରଙ୍ଗ ଲୁଗା ଗୁଡ଼ାଇ ଏବଂ ମୁଣ୍ଡରେ କୁକୁଡ଼ା ପକ୍ଷୀ, ଫୁଲ ଖୋସି ତମନ ହୋଇ ଗାଉଥିବା ଗୀତ

୧। ଚିନିକିଚିନା, ମିନିକି ମିନା, ଛିଆଡ଼ି ପତର ଦନା

ବାପରେ ମଦନା ଏଡ଼େକ ସୁନ୍ଦର ଦନା

୨। ଡୁମୁରି ଖାଇବାର ଯାଉଁ ମା ମା ଅଟାଲେ

କୁବୁଡ଼ି ଭାଲୁ ଚାବିନା ମା ମା କପାଲେ ।

୩। ହାଣ୍ଡିତ ବନାଇଲୁ ତିରିଙ୍ଗି ରଙ୍ଗିଆ ବାନା

ଧନୁ କାଣ୍ଡ ଧରି ଲୁଇ ଯାଉଛୁ ଦାଦା

ଚମ୍ପା ଚଢ଼େଇ ବସିଲା ଅଛି କୁଇଲାଡ଼ି ପାଦା

୪। ଆରେ ଛେଲି ଛେଲିରେ ଆରେ ମେଣ୍ଢା ମେଣ୍ଢାରେ

ଆମ୍ବ ଟଂଟା ଲିମ୍ବ ଟଂଟାରେ

୫। କଟାର ରାଜ୍ୟର ଭାଲୁ ଫଟାଇ ପୋଡ଼ି ଯାରେ

କେଳୁ ବେଟିକାରେ ଭାଲୁ ପୁରୁ ପୁରୁ

୬। ତିର ପିଲା ପାଲଟି ତୁ ଛାଇ ଜିରଟି

ବାସ ଲିଙ୍ଗ ଲିଙ୍ଗରେ ତେଡ଼େ ତୋଡ଼େ ।

୭। ଜୁନେ ଇଙ୍ଗରେ ଜୁନେରେ ରାଇ ଜୋଲା

ସୁରୁ ବାଙ୍ଗତେ ଜୁନେ ଇଙ୍ଗେର ଜୁନେରେ

କୁରା ଉଲାସରୁ ବାଙ୍ଗତେ ଜୁନେ ଇଙ୍ଗେରା ଜୁନେରେ

ଆରେ ସିନା ସିନାରେ ସିନା ଆରେ ବୁଦା ବୁଦାରେ ବୁଦା

୮। କ୍ୟାଙ୍ଗ ଚୁନୁଙ୍ଗ ତୁଙ୍ଗ ଆନିଅଁ ଗନ୍ତା

ଗେଡ଼ଗ ଚୁନଙ୍ଗ ଚୁଙ୍ଗ ଆନିଆଁ ଗନ୍ତା

ଚୁମତାନୟଙ୍ଗ ଡିଗଡ଼ାଗ ଡିଗଡ଼ାଗ

ଚୁମକି ନୟଙ୍ଗ ରାଗଡ଼ାଗ, ରାଗଡ଼ାଗ

କ୍ୟାମ ଖୁମ ଉଉଁମ ଇନ୍ତରା ଉଉଁମ

୯। ଚୁଳି ଚୁଳି ଆସ ବାଟ ଅଣ୍ଡିତ ଲେଡ଼ା

କଦମାଲି ପୁଲ ବାଟ ଜୁଡ଼ା ନେଲୁଡ଼ା

୧୦। ଚୁନ ଚୁନିଆ ଝିଲମିଲିଆ ଧାଙ୍ଗଡ଼ା ମାଝି ପୁଅ

ଦୁଆରି ପାଣିକି ଗଲାନା

ସେ ରାତି ବଜାରେ ନା ମେ ରାତି ବଜା

 

ଗଣ୍ଡମାନଙ୍କର ଲରିଆ ଗୀତ

ଗୋଟେ ଗୋଟେ ସୁନା ହରଦି ଗୁଣ୍ଡେର ରାନି

କାଇ ଗୋଟେ ଦନା ଦନେନେଡ଼ାଲ ରାଦା

କଲେ ପାଖି ବିଭା ବିନେରେ ହରଦି ଗୁଣ୍ଡେର ରାନି

ମଙ୍ଗନି ପାର ମଙ୍ଗନି ବନେରେ ଗୁଣ୍ଡେର ରାନି

ମଙ୍ଗନି ଦେବତା ପଡ଼ିଲା ବନେରେ ଗୁଣ୍ଡେର ରାନି

ବିଭାଘରେ ଯିବୁ ବନେରେ କି ଗୁଣ୍ଡେର ରାନି

ମଙ୍ଗନି ଘରେ ଯିବୁ ବନେରେ ଗୁଣ୍ଡେର ରାନି

ହାଣଏ ସାବୁ ଯୋଡ଼ଡ଼ର ସାଦୁ ନାହିଁ ବନେରେ ନେଓ୍ୱାଲ ସାୟେରଜା

ତେଣ୍ଡୁ ମୁଣ୍ଡି ବାପି ବନେରେ ହରଦି ଗୁଣ୍ଡେର ରାନି

ବାପି ଖୋଲି ଦେଖ ବନେରେ ଗୁଣ୍ଡେର ରାନି

କାଛି ଲୁଗୁଡ଼ା ଧର ବନେରେ ଗୁଣ୍ଡେର ରାନି

 

ଗଣ୍ଡାମାନଙ୍କର ଚୈତ ପର୍ବ ଗୀତ

(୧)

ଲିଦି ଲିଦି ବେଡ଼ା ଚନ୍ଦ୍ରମୁଖୀ ଧାନ କଚା କଦଳୀର ଗେଡ଼ା ହେ ହେ ହେ ।୧।

କକଡ଼ି ଖାପିଲି ଚଉଦ ଗପା, କୁକୁଡ଼ା କାଟିଲି ଦାର

ଆଡ଼ମୁହାଁ କରି ଗୀତ ଗାଉଛି ଖାଇ ସାଇଲି ତୋର ହେ ହେ ହେ ।୨।

ଉଡ଼ିଲା ସଞ୍ଚାଣ ବସିଲା ଭାଡ଼ି କେନ୍ଦୁଗଛ ତଳେ ତାଡ଼ି

ତାଡ଼ି ତଳେ ସାପୁଲ ବାଡ଼ି ମାଟି ନେଲା ଯୋଡ଼ା ଭାଲି ହେ ହେ ହେ ।୩।

ଥାଲି ତଲେ ତଲେ ସଲଣ୍ଡି ଗଲି, ଯୋଡ଼ାକୁ ଧରିବି ବୋଲି

ଖୋଷାକୁ ଧରିଲି ଡେବିରି ହାତେ ବସାଇଲି ଯୁଗାଁ ଭାତେ

ତମେରଦ ଆଜି ପରକାର ହେ ହେ ହେ ।୪।

 

(୨)

ଉଲଟ ପାକରା ପାନି ଗୋଏନ୍ଦି ଧାନର ବାରା

ଗେଦିନେଲା ନାନି ମୋର ମୋର ପାରା ନାତ ଦେଲି ପାଣ୍ଡେଇ ମରା ।

ଆମ ବେଡ଼ା ଉତ୍ତାରେ ବାଉଁଶ ବୁଦା, ଟିପି ବାଉଁଶର ଟିପିନି ଗାଡ଼ା

ବୁଲୁ ବାଉଁଶର ଛଣ            ଛଣ ତଡ଼ି ତଡ଼ି ଜଳି ଖାଉଛି

ଆମ କୋରୁବେଲି ମାଣ

ଗାଈ ଗଲା ରାଶି ବେଳ ଗଲା ବସି ନାରଙ୍ଗ ଧରିଲା କଷି

ନାରଙ୍ଗ ତୋଳିଲା ପକଡ଼ି ବାନ୍ଧି କଦମ୍ବ କମର ବସି

କିଳିଚି କବାଟ ନୁହାର ଖିଲି ଓଡ଼ିଆନ ବସ୍ର ବୁଲି ଆସିଲି ଗଦମ କାନର ନୋଲି ।

 

(୩)

ଅଙ୍ଗଦ ଆଗଲି କଡ଼କା ବାଟେ ପାକୁନା ବାନ୍ଧିଲି ଭୋଟେ ।

ଫୁଲ ଗୁଡ଼ା ଗଲି କଦଳୀ କୋଟେ

ଫୁଲ ରାନ୍ଦା ଧରି ଗଲି ସୋମାର ହାଟେ ।୧।

ଆମ କାଲି ମରା ଟୋପର ଚିପା

ଆମ ପଣ୍ଡରି ଦାଣ୍ଡା ଲାଗିଗଲା ଯୋଡ଼ା ତେଣ୍ଡା

ତେଣ୍ଡା ତଳେ ତଳେ ହଲପଧୋଣ୍ଡା ଗାଓରେ ସୁକଲ ପିଣ୍ଡା ।୨।

କାଲିଆ ବଳଦ କୁଣ୍ଡଲ ଶିଙ୍ଗ ସୋନ ବଳଦର କାନ

ଅସୁର ସୁଅଁର ଭୋଜନ କରେ ଚୁଡ଼ା ଖାଇଲା ଧାନେ

କାଲିଆ କୁକୁଡ଼ା ନେଲିଆ କେଶ ଏ ଦଣ୍ଡା ବଣଇ ଦେଶ ।୩।

ଅଶରି ଭିତରେ ପୋଖରୀ ପାନି ସୁରୁଜ ଭିତରେ ରାନି

ଡବଲି ଭିତରେ ପାନି ସେ ପାନି ଖାଇ ପଚାଇଲେ ଭଲ ।୪।

ଆମତକାରୁ ବେଲା ପଣ୍ଡର ଗୋଡ଼ା, ଆମ ବଦ୍ଧ ପାଶେ ବେଡ଼ା

ତମେ ଯାଇ ରହ ଆମଡ଼ା ମାରା

ଆମି ଆସିବି ପରେ ଗେଡ଼ା, ଭୂଣ ମାତି କନ୍ଦା କୋଡ଼ା

ଯିବାକୁ କାବୁଲ କାରା ଆମ ଯିବା ବେଳେ କାଲି ।୫।

ନଦୀ ଧଡ଼ି ଧଡ଼ି ବୁଣିଲି ଜାଡ଼ା, ଜାଡ଼ା ବିଚିବିଚି ଘିନିଲି ପାଡ଼ା

ପାଡ଼ାକୁ ଫାନ୍ଦିଲି ବାଉଁଶ ଗାଡ଼ା, ଆଶା ଗୀତକୁ ତିନିଚେଗତ ଗାଡ଼ା

ତୋର ହାତଗୋଡ଼ ଭାଙ୍ଗିଗଲା ତୋର ହାତଗୋଡ଼ ସକଲି କୁଟିବି ଚୂନା

କେ ଦାଣ୍ଡେ ଲିକିବି ବାନା ବାନା ଦେଖି ଦେଖି ମୁଚୁକି ମାରା ।୬।

ଆମ ବାଡ଼ି ଆଡ଼େ ରାଜରଜିଆ ଫୁଟାଇଲା ବାଣ୍ଡିକିଆ

ଆମ ଚିପା ଦୁଟି ଚେନେକେ ଦିଆ ତମେ ରହ ସେ ଲାଗେ ଠିଆ ମାରିଦେବୁ ଠିଆ ଠିଆ ।୭।

ଧାନ ନିଳା ନିଳା କାପନି ନିଳା ଧାନ ବୁଳ ଗଲା ନାଶ

ଧାନ ବୁଳ ତଲେ କେପୁନ ବାସ ମକନ୍ଦେ ମୂରଲି ଆସ ।୮।

ସଡ଼କ ସଡ଼କ କିରିଙ୍ଗି ସଡ଼କ ନିନିର ଯିବାରେ ତାହାର ବିକଲ

ଶେଯ ପଲଙ୍କରି ବସ ତୋର ଶେଯ ପଲଙ୍କରୀ ଏଠାରେ ବସ ।୯।

ଗିରିଲି ଗାଁର ଗିରିଲି ଝାଟି      ଆମ ଉଦପୁର ରଙ୍ଗ ମାଟି

ଆମ କୋର ବୋଲା ଝୁମୁକା କାଠି ଚିଳାଉଛି ରାତି ରାତି ।୧୦।

 

ଗଣ୍ଡମାନଙ୍କର ଗୀତ

(୧)

ସିଲା ରିଲା ରିରିଲା ରିଲା । ପଦ ।

ତୋଇ ମାଇ ମୋର ଯାଓ୍ୟା । ଦାଦା ।

କୋଭନୁ ରାଜ୍ୟ ଯାଓ୍ୟା ଝଲକା ରାୟେ । ଦାଦା ।୧।

ଓଡ଼ିଆ ରାଜ୍ୟ ଯାଓ୍ୟା କାଇ ବୋଲି ବୋଲିଆ ସମୁଜେ ନାଇ ରାଜା

ଝଲକା ରାୟେ ସାୟ ଓଡ଼ିଆ ରାଜ୍ୟ ଯାଓ୍ୟା ।୨।

ବୋଲି ସମୁଜି ନାଇ ରାଜା ଝଲକା ରାୟେ ଦାଦା ।

ଓଡ଼ିଆ ବୋଲି କୋଡ଼ିବା କୋଡ଼ି ରାଜା ଝଲକା ରାୟେ ।୩।

ତୁଇ ସଇ ପାଲାଅ ଭାଇ ଝଲକ ରାୟେ ।୪।

 

(୨)

ପଇସା ପତର ଟୋଡ଼ ଟୋଡ଼            ତୋର ହାତେ ପକାନା ପୋଡ଼ ।

ଥରି ଥରି ଗଲେ ବତର ବୁଡ଼େ            ଭଜିଲି ସୁକୁଲି ତାରା ।୧।

ତୋର ମନସ ସହି ସତିଆ                  ତୁଇ ନିବୁଲୁ ପାରା ।୨।

କେକଡ଼ା ଓଗାରେ ଗୀତ                   ଗୀତ ଜୁଡ଼ିଆକେ ମାରୁତେ ମାରୁ

ଗାଁ ବୋଲି କରି ମାଡ଼ୁ ।୩।

ବାଟେ ପଡ଼ିଗଲା ତୋଡ଼ା                   ଉଲୁଟି, ପୁଲୁଟି ପାଣି ଖାଇଲା-

ନିଙ୍ଗାମାନର ଘୋଡ଼ା ।୪।

 

(୩)

ଲେଜା ଲେଜାରେ କୁମ କରଣା ହୁରା ମତି ଲାଗାଓ୍ୟା

ନେଜା ନେଜରେ କଟାଇ ଦାଣ୍ଡା ଦୟାନାହିଁ ଛାଡ଼

ଲେଜା ଲେଜାରେ ମୋଚ ଦାଦା ପଟା ଘେନି ଦିଆ

ପିଲା ପାଇଁ ଦିଏ ପସ୍ୟା ପସାଲୁ ଦିଏ ବୋହୁ ପାନ ଗୁଆ ଖାଇବି ।

 

(୪)

ହାମ ଯାଆରେ ଧନେ ବନି, ଧାନେ ବନିରେ ସାଲି କାଲି ମେଥି

ତୋରେ ଗୁଜୁରି ଧୋତି, ହାମ ଯାଆରେ ହିରିଆ ବନି

ହାମ ଯାଆରେ ତେତର ଧୂନା ରାମ ବେଡ଼ା ତୋତେ ଦୁଡ଼ୁକା ଧରୁ

ତୋତେ ଭାଲୁ ଚାପୁ ମୋତେ ଭାଟ ବୋଲ ମୋତେ ବୋବା ବୋଲ

 

(୫)

ରେରେ ଲୟରେ ରେଲା ରେଲା, ମାତା ମାର ଦରବାର ବୋବା

ମାର୍କା ମୋର ଦରବାର ବୋବା, ବାତା ଦରବାର ମୋତିତା

ମାର୍କାୟେ ଆକି ଚୁଡ଼ାଅ ବାବା ଚୁଡ଼ାର ମୁଲକି ଓହେ ନିକାସରେ ଦାଦା

ହିଳିଆ ଗାର ଦୋକାନି ଦାଦା, ନାନାକରନ ଦାଦା ନାନାକରନ ବିତତ ଦାତା

ମଦା ଦୋକାନ ଦାକାର ଦାଦା, ଘାସି ଦୋକାନ ଦାକାର ଦାଦା

ହିଣ ଆଜି ପୟର ଦାଦା, ପାରନ୍ତି ।

ମୋଲାଓ୍ୟା ମୁଣ୍ଡେ ରୁପିଆ ମୋଲି, ନାନାକରନ ମିଲବିତୁକୁ, ଦାଦା

 

(୬)

ମିଲରୟ ରିଲା ରିଲା ରିଲାରିଲାଗିଲରୟ ରିଲା ରିଲା ରିଲା ।

ଗୋଟେ ଗୋଟେ ସୁନ, ଦୁଇଗୋଟି ସୁନ ଭାଇ ଦୁଇନା ଗୋଟି ସବୁ

ସୁନିବି ବୋଲି ସାଙ୍ଗିବି ଭାର ନଇଲେ ନାଇ ସାଙ୍ଗିବି

ଉପରେ ପାରା ବିଭା, କାଲି ପାରା ମଙ୍ଗନି ଭାଇ କାଲି ପାରା ମଙ୍ଗନି

ନିମାଙ୍ଗିନୀ ଘରେ ଯାଉ ବିଭାଘରେ ଯାଉ ଭାଇ ମାଙ୍ଗନି ଘରେ ଯାଉ

ଦାଦା ଯାଉନା ଯିବାର ବୋଲ ଯାଉଁ ଯିବାର ବୋଲ ଦାଦା ଯାଉ ଯିବାର ବୋଲ ସେ

କେସନ କରି ଆସିବି ଦାଦା ଦୁଣ୍ଡା ବାଣ୍ଡାଲୋକ ଦାଦା ଦୁଣ୍ଡା ବାଂଡ଼ା ଲୋକ

ଭାଇତାତକନା ବିଚାର ନକର ଥିଲୁନା ମୁଁଡ଼ି ଝାମ୍ପି ଝାମ୍ପିନା ଖୋଲି ଦେଖ

ସୋସର ହାତରେ ଲୋଡ଼ନା ଲୋଡ଼ିକ ଗୋଲି ମାରୁ ବିବାହ ନା ଘରେ ନାଗୁ ।

 

ଗଦବା ପରଜା ଲୋକମାନଙ୍କର ବିବାହ ସମୟର ଗୀତ

ହେ ହେ ହେ ହେ

୧-       ଡନେନ ତାନନ ଉଇଆ ନାଇଁବେ

ଗଡ଼ି ପିଟେ ଉଇଲଙ୍ଗବେ

ବେଲାଫିଟେଗୁ ଉଇଲଙ୍ଗବେ

ଗୁରୁ ମୁନ ନୁ ବଲେ ।

ଅର୍ଥ- କନ୍ୟା ଆଣିବା- ସ୍ତ୍ରୀ ପୁରୁଷମାନେ କନ୍ୟାକୁ ବୁଝାଇ କହିବେ, ଚାଲ ବେଗେ ବେଗେ ଯାଉଁ ବିଳମ୍ବ ହେଉଛି, ବେଳ ସମାନ ହେବନାହିଁ ।

 

୨-             ରାମ୍ବିପେଡ଼ି ବାସୁଡ଼ି, ଶୁଆ ସଡ଼େଇଶି ଶିଡ଼ି

କେତେ ଦେଲା ଡେଲଙ୍ଗବେ କେତେ ଗଡ଼ି ଡେଲଙ୍ଗବେ

ଡନେନ ତନାନ ଉଇଆ ନାଇଁବେ

ସୁସୁଙ୍ଗୁସି ଗୁଇଜବେ ତିତିସ ଗୁଇଜବେ ।

ଅର୍ଥ- ବଣି ଚଢ଼େଇର ସ୍ୱର, ଶୁକ ଚଢ଼େଇର ରବ, ଏତେ ବିଳମ୍ବ କାହିଁକି, ଏତେ ଅଳସ କାହିଁକି ଚାଲ ବେଗେ ଯାଉଁ ଗୋଡ଼ ବ୍ୟଥା କଲା ହାତ ବ୍ୟଥା କଲାଣି ।

 

୩-       ତନେନ ତାନାନ ଉଇଆ ନାଇବେ

କୁଡ଼ୁଗୁଇଜବେ ଶୋଷ ଲାଗେ ଗୁଇଜବେ

ତୁରଜୁଲବନ୍ଦୁବ ଗଡ଼ିୟାଲି ବନ୍ଦୁବ

ଉଇଆନାଇବେ ତିତିମାଜୁଡ଼େମ ନାଇବେ

ଗୋଡ଼ମାଜେଇଡ଼େମ ନାଇବେ

ମା ଲକ୍ଷୀ ଫୁଲଇ ଡାକରା ନାଇ

ଡେମବେ, ଆକରା ନାଇଁ ଡେସବେ ।

ଅର୍ଥ- ଭୋକ ଲାଗିଲା ଶୋଷ ଲାଗିଲା । ପୋଖରୀକୁ ଯାଇଁ ହାତଗୋଡ଼ ଧୋଇ ଯାଉଁ ତୁ ଆସିଲେ ଭାତ ପେଜ ଖାଇବାକୁ ହେବ ।

 

୪-       ସୁଲାଇ କୁସ ଗୁନା, ଡନତିରସ ନଭାଇଆ ନାଇବେ

ଡନକୁଙ୍ଗାଉଇଆନାଇବେ,

ବାତୁରୀ ପଦାଉଇଆ ନାଇବେ

ସୁଲୁନ୍ଦି ପଦା ଉଇଆ ନାଇବେ ।

ଅର୍ଥ- କୋଡ଼ିକୁ ଧରି ଜମିକୁ ଯିବା, କଟୁରୀ ଧରି ଜମିକୁ ଯିବା, ପାଳୁଅ ପଦାକୁ ଯିବା, ସିଦ୍ଧି ପଦାକୁ ଯିବା ।

 

ଗଦବା ଜାତିମାନେ ନିଜର ବାପ ମା’ର ପ୍ରେତାତ୍ମାକୁ ଗାଈ ଗୋରୁ ମାରି ପୂଜା ଦେବା ସମୟର ଗୀତ

ତିନି ପୁଟୀ ଧୂଲୀବନ କେତକ ବାତୁଙ୍ଗ

ଡୁଲଙ୍ଗନମୁବେ ଚାରି ପୁଟୀ କାଚରା

କେତେ ଡୁଡ଼ି ଗୁନମ ଡୁଲଙ୍ଗ

ନମୁବେ ବାତିରି ପଦା ବନାୟାବେ ।

ସିଲିଦି ପଦା ବନାୟାବେ ।

 

ଅର୍ଥ

ବହୁତ ଧୂଳି ଅଛି, କେତେ ଶୋଇ ରହିଛୁ

ଏତେ ଅପରିଷ୍କାର ସ୍ଥାନରେ କେତେ ଶୋଇ ରହିଛୁ

ପାଳୁଅ ପଦାକୁ ଯାଉଁ ସିନ୍ଧି ପଦାକୁ ଯାଉଁ ।

 

ପାତରଙ୍ଗା ପରଜା ଲୋକମାନଙ୍କ ବିବାହ ସମୟର ଗୀତ

ଓ ଓ ଓ ଡଣ୍ଡାରସ କାଦମାଲି ଲୋଇଡ଼ମ ଆଣଲାଗେ

ଲେଇଡ଼ମ ମା ମା ଲଗେ ଲେଇଡ଼ମ

କେତେ ଗଡ଼ି ଲେଇଡ଼ମ କେତେ ବେଲା ଲେଇଡ଼ମ

ଗା ଗା ତାଇ ସୁତଂଡ଼ନ ଲେଗା ଗଡ଼ଗ

 

ଅର୍ଥ

ଚାଲି ଯାଉ, ପିଉସୀ ପାଖକୁ ଯାଉଁ, ମାମୁଁ ପାଖକୁ ଯାଉଁ କେତେବେଳେ ହେଲାଣି, କେତେବେଳେ ଖାଇବାକୁ ଦେବ ପେଜଭାତ କେତେବେଳେ ଖାଇବା ।

ଲେଇଡ଼ମ ଲୋଇଡ଼ମ

ମାମା ନିଙ୍ଗୁ ଆସୁଙ୍ଗ ବା

ଗଡ଼ି ପିଟେଇ ଗୁଇଚୁ

ଦେଲା ପିଟେଇ ଗୁଇତୁ ।

 

ଅର୍ଥ

ଚାଲି ଯାଉଁ, ମାମୁଁ ଓ ପିଉସୀ ସମସ୍ତେ ସାଙ୍ଗହୋଇ ଆସ ବିଳମ୍ବ ହୋଇଯାଉଛି ।

 

ସାନ୍ତାଳଙ୍କ ଗୀତ

ହୋ - ହୋ - ହୋ - ହୋ- ହୋ - ହୋ ପିଅ, ମହା, ମହା, ମହା, ଡୁଡ଼ୁମ, ଡୁଡ଼ୁମ, ଡୁମ ।

ଗୁରୁତର ଶିଙ୍ଗଡ଼ା ଦାବରେ ଦବାଙ୍ଗକରାବେ ଲଗାବେ ଗିୟେ ।

ଚେଂ- ଚେଂ- ବେଙ୍ଗ- ଧିନାକ- ଧିନାକ ଧିନ, ଥିନାକ ଧିନାକ ଥିନ ।୧।

ଆଲୋ ଫୁଲ ମଦିଲୋ ମୋର ଗଲାଏ ପରିଏ ଦିବ ଆମି ଟଗର ଫୁଲ

ଧିନାକ ଧିନାକ ଧିନ- ଥିନାକ ଥିନାକ ଥିନ ।୨।

 

ହଲାରେ ଚେନ ସେନ ଲେନାମ, ଅକାରେ ଦାଏ ତାଏ ଲେନାମ

ପାଛେ ଦାୟ ଶ୍ୟାମାଙ୍ଗିତ ଲେନାମ, ହାଏରେ ସନା ମୁହିଁତାଇଁ ।୧।

ଯମକା ଦାଇଁ ସରବର, ଯାଗରା ଲାଇଁ ଦୁଃଖୁ ସୁଖୁ ଲାଳାୟାଲାଇଁ ।

ଯିଉରେ ଆଳଯାନ, ହିଆତିତଇଁ, ରାବିଗିଡ଼ିଯାନା ।୨।

 

ଗୁନ୍ଥିଏ କୁସୁମେର ମାଲା କେଳି କୁଞ୍ଜେ ଜାଗରଣ

ସଖିରେ ନାହିଁ ଆଲଇଁ ନିଠୁର ମୋହନ ରେ

କୋକିଲ ଡାଲେ ରାବିଲ- ରଜନୀ ଶେଷାଇ ଗେଲ

ସଖୀରେ ମୋର କୁଞ୍ଜେ ନା ଆସେ ମୋହନ

ଦେବାନନ୍ଦ ବୋଲେ ବାଣୀ- ଉଦୟ ହଉଲ ଦିନମଣି

ସଖୀରେ ଧିକ ଆର ନା ରଖି ଜୀବନ ।

 

ମଦିନ ରାଧିକା କ୍ରୀଷ୍ଣ କେମନେ କାନା

ଚେଲା ଗାତ ଇଂଲାଗୀ ଭାବନା କନା (ଘୋଷା)

ତେହଙ୍ଗଦ କନ୍ଦାରେ, ଆମେ ସୁମୁରେ

ଚେଲାତେ ଦୁଆସେଅଳା- ଚନ୍ଦ୍ରସେଣା ବାନୁ

ଆପେ ଯୁଂ ତୁମ କାହୁ- ଇଂହେ ତାମ ଆପେ ଭାଗିନା ।୧।

ନିନ୍ଦାଦ ହଏନା-କ୍ରିଷ୍ଣ ଚଲାଏନା ଚମକାତେ ଗୀତିକାନା-

ଆଡ଼ି ନିନ୍ଦାରେ ଚନ୍ଦ୍ର ସେଣାଅଳାତେ- ତାଇତେ ଚଲାକାନା ।୨।

ରାଧା ଠେନଘାନା ସେନସେଟର ଲେନା- ପଲଙ୍କରେ ଦୁଲୁପକାନା

ଜାଗାଚୁଲକାତେ ନୁନୁ ସବ୍‌ କାତେ ଲୋଟ ପୁଡ଼ିରେ ଚଅଏ କାନା ।୩।

ରାଧା ଜେଂଲକାତେ, ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ସୀତେ ଚେତାନରେଦେଯା କାନା

କ୍ରିଷ୍ଣ ଚେଲାଏନା, କାମିରାଜାକାତେ ଯୁହାଷ୍ଠି ସେରେଂ ଲାଏକାନା ।୪।

 

ମାଲାରପେ ସଜନୀ

ତେହଁଦ ନିନ୍ଦାରେ

ଚେତ ଲାଗି ହରିବାଂ

ହଜାକାନା (ଘୋଷା)

ନୁଇହେଜା କାନା

ଅକଇମେନ କିଆଁ

ବାର ଖାଳ ବାରହଳ

ଗାଲ ମୁଚାଉ କିଆଁ

ଆଲେ ସୁସୁରେ

ଯମୁନା ଗାଡ଼ାହରରେ

ଗାଲ ମାରାଉକାତେ

ଅତାନେ ସେଲଲେନା ।୧।

ଉରୁଲେକା ଯାହା ଠେଞ୍ଜା

ମା ବାହା ଅନକା

ଲେକା ହାରେଲବାଂ

ବୁଝାଉଁ କିଆଁ

ମିହିନ ଦୋ ବାଂ ହୁଇଆ-

ତେହିଁ ଲେକାନୁଇଁ

ଅକୈବା ଅନା

କୁଞ୍ଜେ ଡୁଲାଇ କାହ୍ନା ।୨।

 

ଝଡ଼ିଆ ପରଜା ଲୋକମାନଙ୍କର ଗୀତ

୧-       ଏ ଝିଲ, ଝିଲ, ଝିଲ, ଝିଲ ଇର

ତିନିଗଡ଼ା କଦୁଲି ଝିଲରେ

ସାରି ଗଡ଼ା କଦୁଲି ନୁନି

ଟିପସେ ଡୋରୁ ବାନ୍ଦା

ଝିଲ ଆମ୍ବେରି ଗେର, ଆଇଲେରେ, ଝିଲହୋ

ବିନେ ଗେରୁ ବାନ୍ଦୁବେ ଝିଲ

ବିନେ ଗେରୁ ବାନ୍ଦୁବେ ହୋ

ଅର୍ଥ- ତିନି କାନ୍ଦି କଦଳୀର ଡେମ୍ଫ, ପାଖରେ ଦୌଡ଼ିବାନ୍ଧି ବାଡ଼ିରେ ବାନ୍ଧି ଆମ ଘରକୁ ଆସୁ । ରେ ଝିଅ ତୋ ପାଇଁ ଅଲଗା ଘର ତିଆର କରିଦେବି ।

୨-      ସାଜୁ ଦାରୁ ଅଙ୍ଗାରୁ, ବିଜା ଦାରୁ ଅଙ୍ଗାରୁ

ତୋରି ପରା ମୁସୁକି ମାରା, ଜଟିଆ ପିନ୍ଦୁ

ନିଲାଇ ଝିଲ କଙ୍ଗାରୁବେ, ନିଲାଇ ମା ମାଡ଼ି କଙ୍ଗାରୁ ହୋ

ଅର୍ଥ- ସାହାଜ କାଠ ଆଣି ଦେଉଥିଲ । ବିଜା କାଠ ମଧ୍ୟ ଆଣି ଦେଉଥିଲ । ତାହା ମୁଁ ଜାଳିଲି, ତୁ ଥିଲାବେଳେ ମୁଦି ଅଳଙ୍କାର କିଣି ଦେଉଥିଲୁ । ଏବେ ଡକାୟତମାନେ ମୋତେ ନେଲେ ।

୩-      ଧାନ ନୁନି ସୁଲେରୁ            ମାଣ୍ଡିଆ ସୁଲେରୁ

ତୋର କୁଳ ବଂଶ ପଚାରି କଇଦେବେ ଟୋକି

ଆମେ ନାଗ କୁଲେରୁ

୪-      ଖସାଡ଼ାବା ଫୁଲ ନନି, ଜୁଡ଼ା ଡ଼ାବା ଫୁଲୁ

ଆମରି ଘରେ ଅବଲେରେ ନନିପାଡ଼ା ନନି ବୁଲବେ

ଅର୍ଥ- ଧାନ ବୋହି ଆଣିବା ଗୋଟିଏ ଗୋଜିଆ ଡାଙ୍ଗ ମାଣ୍ଡିଆ ବୋହି ଆଣିବା ମଧ୍ୟ ଉକ୍ତ ଡାଙ୍ଗ ତୋର କୁଳ ବଂଶ କଣ, ଆମର ନାଗ ବଂଶ ଅଟେ ବହୁତ ଫୁଲ ପିନ୍ଧାଇବୁ ।

 

ବଡ଼ ପରଜା ଗୀତ

ଯାଇ ହୁଲୁ ବୋଲିମି ମଲି ଡାଡ଼ୁ ବୋଲିମି

ବା ଦୁଣିଆ ଜ୍ରୁଲୋଇ ଏଲୁଟିଓ କୋସୋଇଁ

ହିଁଦି ବେକୁ ତବେନି ବେଗି କାରୁ ଅବେନି

ଜ୍ରାଣୁ ଲାରୁ ଏତେକୁ ସିକୁ ଡେରୁ ସେତେକୁ

କଏଁ କଲୁ ରୁବେଜୁ ସାଡ଼ି କଲୁ ରୁବନି

ମାରାନୁରୁ ଦସିଡ଼ୁ ଡଙ୍ଗରକୁ ଓସିରୁ

ଜ୍ରେଟୁ ହାଣୁ ମାରୁଲି ବର୍ଷା ବୁଲି ଆସୁଲି ।

ଅଳାରୁହୋ ମାଲୁକୋଏଁ ବିଜ୍ରୁଲିହୋ ଜ୍ରୋଲୁକୋଏଁ

ଲଦ୍ଦୁ ବୋଦି ଅଇଲି ଜ୍ରାଡ଼ୁ ବଡ଼ୁ ହୋ ଚୁଲି

ସୋଡ଼ା ମାରି ଗୀତୁରେ ନେର୍କା ମାରି ଗୀତୁରେ

ଲିପୁ ଜଣ ଲିପୁଲି ଲିପୁ ତାରା ଲିପୁଲି

ସନେ ପାଣି ଝିପୁଲି ରୁଦ୍ ଲିହଝିପୁଲି

ଜାଣୁ ରାଏ ରାବୁନୁଶୁନୁ କେଡ଼ି କଦମୁଁ

ବିଚୁଲେ ହୋ ମିତୁଲେ ନେଡ଼େ ପାଣି କାଡ଼ୁଲେ

ଯତାରୁ ହୋଲିଏତଁ ଗଡ଼ରୁହୋ ଚେଁଦେଲି ।

 

ମାଟିଆ ଜାତିର ବିବାହ ସମୟର ଗୀତ

୧-       ପୁରନି ପତରେ ଜାଇଫୁଲ, ରଙ୍ଗି ତାଲା କାଇକକ

ଲୋଡ଼ି ମାଣ୍ଡି ମଣ୍ଡା ନ ଆସରେ, ଜାମ୍ପି ଜାଲିଆନି, ଜାଣି

ଯେବେ ଲୋକ ବକସା ବତ୍ସା

ନିବାଇ ଦେଲେ ପୁଡ଼ୁକା ବସାରେ ।

ଅର୍ଥ-       ପୁରୁଣୀ ଫୁଲରେ ଜୋକ ଚାଲିଗଲା ।

ରେ ବୋହୁ ତୁ କାହିଁକି ଏତେ ଛଟା ଦେଖାଉଛୁ ।

୨-      ତୋର ବାବା ଦେଇ କାଇଲାକା ଆଇଦବ

ତୋର ଆଇଆ ଦେଇ କାଇଲାକା । ଟାଟି ଦନକେ ଦେଖିଦେଲା

କା ଆଇ ବବଟାଟି ଦନକେ ଦେଖିଦେଲା ।

ଆଗତୁରୁ ପରା ବୁଦ୍ଧି ଛାଡ଼ବେ ଆଇବବ, ଆଗତୁରୁ ପରା ବୁଦ୍ଧି ଛାଡ଼

ଗରଗର ବୁଲେ ସରି କାଏ ଦବ, ଦାଣ୍ଡ ଦାଣ୍ଡ ବୁଲେ ସରିକାଏ

ଅର୍ଥ-       ତୋର ବାପ ମା’ ଟଙ୍କା ପଇସା ନେଲେ,

ବହୁତ ଧନ ସମ୍ପତ୍ତି ଦେଖ ଦେଲେ,

ତୁ ଭଲ କରି ରହ, ଦାଣ୍ଡ ବାଟରେ ବୁଲ ନାହିଁ, ନିନ୍ଦା ପାଇବ ।

୩-      ହାଣ୍ଡି ଡୁଡ଼ ଡାଡ଼, କାଇ ଫୁଲ ଡେଇଁ ପଡ଼େ କାଇ ମୂଷା ଡେଇଁପଡ଼େ କାଇ ମୂଷା

ସପୁର ସାଉଲ ପିଲ ପରୁଆରେ ମୋର ଝାମ୍ପି ଝାଲିଆଣୀ ପଠାଇଦେବି ସାଞ୍ଚା

ଚାଲୁଣୀ କନା ଟାମୁଣ୍ଡି ଆଣାରେ । ହୁ, ହୁ, ହୁ ।

ଅର୍ଥ-       ହାଣ୍ଡି ଗୁଡ଼ୁଗୁଡ଼ୁ ଶବ୍ଦ କଲା, ମୂଷା ଆସିଲା,

ସରୁ ଚାଉଳ ଓ ପିଲା ପାରା ସଞ୍ଚା ପଠାଇ ଦେବି । ରେ ସ୍ତ୍ରୀ ।

୪-      ବାଟର ମଉଲ କାଇ ଫୁଲ, ବଡ଼େ ବଡ଼େ କାଇ ଡଙ୍ଗା ବଡ଼େ ବଡ଼େ ଡଙ୍ଗା

ତୋ ଦେଉ ଧରେ ନାହିଁ, ଭୂତ ଧରେ ନାହିଁରେ ମହୁଲ ମଦର ଝୁମା

ନଇଲେ ବେଟି ନ ବେଟରେ ତଳେ ବଙ୍ଗ ବାଙ୍ଗା

ଅର୍ଥ-       ରେ ସ୍ତ୍ରୀ, ବାଟର ମହୁଲ କି ଫୁଲ ବଡ଼ ବଡ଼ ଡଙ୍ଗ,

ତତେ ଭୂତ କି ପ୍ରେତ ଧରି ନାହିଁ,

ମହୁଲ ମଦର ନିଶା,

ନଇଁକରି ମହୁଲ ଗୋଟାଅ ନାହିଁ ତଳେ ମେଲା ।

 

କୋୟାମାନଙ୍କର ବିବାହ ଗୀତ

ପୁ-      ହାମାଲେ ନନିଲୀ ଏ ମାବା ଦାୟୋଦା ନବଦାୟୋ

ଏମାନା ବାବୋଡ଼ା ହୁମତେ ନିନେବା ବୋଡ଼ା

ହୁମତେ ଦାୟନ ନଦା ।୧।

ନେସ୍ତୁନୁଟାମାଦେ କୁସ୍ତୁମାର୍କାମାନ୍ଦେ

ଇକାବାତା କାରବିନ ତଡ଼ାଲିତି ମାନ୍ଦେ ସେଦା ।୨।

ସ୍ତ୍ରୀ - ଦାଦାଲୀ,

ଆନ୍ନା ଆନ୍ନା ଦାୟା ବୋଲେ ୟାନା ନାଦା

ମାୟୋୟୋ ଦାଦାଲସ ବାବୋ ।୩।

ଅର୍ଥ

ଆମ ଦେଶକୁ ଯିବା, ଏଠାରେ ରହିଲେ ଭୋକରେ ମରିଯିବା ।୧।

ସୁଖରେ ରହି ଖାଇବା ।୨।

ମୋର ମା’ ବାପ ଭାଇ ସମସ୍ତେ ଅଛନ୍ତି

ସେମାନଙ୍କୁ ନକହି କିପରି ଆସିବି ।୩।

 

କୋୟା ଗୀତ

ବେଗଡ଼ ଆବତେ ବେଣ୍ଡା କୁଚିଡ଼ ଦାଦୋରେ

ଇଦେକିକେ ପତିତାନ, ଦାଦୋରେ

କିକେଣକେ କାନେ ପାରଦା ତାତେ ଦାଦୋରେ

କେଡ଼େକୁ ବିତିଳିକାଡ଼ୁ ଦାଦୋରେ ।

 

ଜୟପୁର ଅଞ୍ଚଳର ଡମ ପାଣମାନଙ୍କ ବିବାହ ଓ ପର୍ବ ପ୍ରଭୃତି ଆନନ୍ଦ ଦିନମାନଙ୍କରେ ଗାଇବା ଗୀତ

୧- ହାଇରେ ହଇ ! ମାଉଁସ ଭାତର ଦିନେ ଗା

ମୁଉଁ ଫୁଲାଇଲୁକୁନେ, ଚୁଟ, ଚାଟ କରି କୁଆଦିଲୁ । ଏ ଦୁଆ

ତୂରନାନାଠାନେ- ଦୁଆ ଏ ବୁଆ ଗୋ ।

୨- ହଇରେ ହଇ । ହିରେ ଗଲା ମେନା - ମନରେ ନକର ଭାବନା

ଇତି ଲମ ଲମ ତଇ ଲମ ଲମ ଏ ବୁଆ, ବାଗନେଲା, ଥୋବନା ବୁଆ ଏ ବୁଆ ଗୋ ।

୩- ଚାମୁକ ରସା - ମାଣ୍ଡିଆ ଚାଷା - ହେ ରୁସୁକୁ ରସା ଡେଏଡ଼ି ଚାଷା ହେ

ଦେଖନି ବାବୁ କାଲିର ବସା ହେ ଡିଡ଼ିରି, ଡିଡ଼ା, ଡ଼ି, ଡ଼ା, ଡ଼ା, ଡ଼ା, ଡା ହେ ।

୪- କାଲିକି ସାଜେ କାଲୁରି ଗୁନା, ହେ ଗୁରୁକେ ସାଜେ

 

ଗୁଦୁରି ସୁନା, ଡିଡ଼ିରି

କାଲି ମାଇଜୀର କାଲିଆ ପିଲା ହେ, ଗୁରୁ ମାଇଜୀର ଗୁରିଆ

ପିଲା ହେ ଡ଼ି, ଡ଼ି, ରି, ଡ଼ି, ଡା

 

ବସନ୍ତ ୠତୁରେ ଜୟପୁର ଅଞ୍ଚଳର ପାର୍ବତୀୟ ଜାତିର ଅବିବାହିତା ଯୁବକ ଯୁବତୀମାନେ ମହୁଲ ଆହରଣ ପାଇଁ ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟ ପୂର୍ବରୁ ବଣଡ଼ଙ୍ଗର ଯାଇଥାନ୍ତି । କେଉଁ ଦିନ କୁଆଡ଼େ ଯାନ୍ତି, ତାହା ସେମାନଙ୍କୁ ଜଣାନଥାଏ, କିନ୍ତୁ ମନଆନନ୍ଦରେ ମହୁଲ ଆହରଣ କରି ଗୀତ ଗାଉଥାନ୍ତି ।

 

ଗୀତ

ପୁ- ଏ-ବଉରସ- ଆମ ଖାଇ ଗଲି ପିଲାରେ ଅଗ ଡାଇରେ ବସି

ଆହା ପରା ଦେହରେ ଲାଗିଲା କଞ୍ଚା ଆମ୍ବ ଲସି ।

ଥାଇଣ ଯେବେର- ମର ପାଶେ ଗଳାରମଣି ।

ବଉରସରେ ପୁଚ୍ଛି ଦେତା ମନ ଜାଣି ।

 

ଏଭଳି ଗୀତ ଗାଇ ମହୁଲ ଗୋଟାଇବା ସମୟରେ ଯଦି ଯୁବକ ଯୁବତୀ ଦଳ ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ହୁଅନ୍ତି, ତେବେ ତଳ

ପ୍ରକାରେ ଉଭୟେ ବଚନିକା କରନ୍ତି ।

 

ଗୀତ

ପୁ- ଏ ବଉରସ, ଗଲାଣିରେ ଜାଡ଼ ଦିନ, ସୁଉଁଡ଼ା ଶିଲେ

ମଉଲ ଚାଣ୍ଡିଲା ବେଲେଗା ବଉଚି ପାଉଁତି କାକର- ଏ ବଉରସ ।      

ସ୍ତ୍ରୀ- ଏ ବଉରସ- ପାଇଁତିଆ କାକର ବୋଇଲା ଧନ, ଦୁଃଖ ନାହିଁ ଧର - ଏ ବଉରସ ।

ଉମଲା ଲଗାଇ ଝାରକାଠେ ହୋ, ଜୁଇ ଠୁଳ କର

ଉମଲା ଲଗାଇ ଝାରକାଠେ କାଇଁ ଜୁଇ ଠୁଲ କର ।

ପୁ- ଏ ବଉରସ, ମଉଲିଆ ଗୁର ମଉଲିଆରେଗୁର, ଏ ମଉଲିଆଗୁର

ମଉଲ ତଲାରେ ପବାଇବା ଛନେ କୁଲେ ଧର - ଏ ବଉରସ

ମଉଲ ଡାଲାରେ ପକାଇ କାଇଁ ବେଲେ କୁଲେ ଧର ।

ସ୍ତ୍ରୀ- ଏ ବଉରସ ? ବାଟର ମଉଲ ପିଲାରେ ସାନ ବଡ଼ କୁଚି, ଏ ସାନ ବଡ଼ କୁଚି

କୁଲେ ଧରିବାର ବେଲେଗା ବଡ଼େ ଦୂରେ ଅଛି, ଏ ବଉରସ

କୁଲେ ଧରିବାର ବେଲା କାଇଁ ବଡ଼େ ଦୂରେ ଅଚି ।

ପୁ- ଏ ବଉରସ ! କୁହୁଡ଼ି କାକର ରସରେ କେତେ କାଳ ଥିବ, ଏ କେତେ କାଳ ଥିବ

ଛନେ ଦେଖା ହୋଇ କାଇଁ ନିଆଲି ଛନକେ ସୁଇନ ହେବ ଏ ବଉରସ

ଛନକେ ଦେଖା ହୋଇ କାଇଁ ନିଆଲି, ଛନେ ସୁଇନ ହେବ ।

ପୁ- ଏ ବଉରସ, ସୁସରା ଦେଲେ ପାନି ମୂଳେ ଧରମ ବିଚାର, ଏ ଧରମ ବିଚାର,

ଭୁକେ ମରିଲାର ବେଲେଗା ଚିନି ଦୟାକର, ଏ ବଉରସ

ଭୁକେ ମରିଲାର ବେଲେ କାଇଗା ଚିନି ଦୟାକର

ସ୍ତ୍ରୀ- ଏ ବଉରସ ! ଘରେ ଥିଲେ ଧୋଇ ତୁହୋ, ଡେଏଡ଼ିରପେଜ ଏଡ଼େ ଏଡ଼ିର

ମଉଲିଆ ଟାରେ କାଇଁ - ଭାବଗା ମନେ ମନେ ହେଜ, ଏ ବଉରସ

ମଡ଼ଲିଆ ଟାରେ କାଇଁ- ଭାବଗା ମନେ ମନେ ହେଜ ।

ପୁ- ଏ ବଉରସ, ହଳଦିଆ ନାଗ ପିଲାରେ ପଶି ଗଲାରେ ଦଲି, ଏ ପଶିଗଲା ଦଲି

କେଉଁ ନାଗ ମୁହଁପା ଭାଙ୍ଗିଲା ପାରୁଆର ଟାଉଲି- ଏ ବଉରସ

କେଉଁ ନାଗ ମୁହଁପା ଭାଙ୍ଗିଲା ପାରୁଆର ଟାଉଲି- ଏ ବଉରସ ।

ସ୍ତ୍ରୀ- ଏ ବଉରସ, କାଇ କଥା କହୁଛୁଗା କଇ ନାଇ ଜାନୁ ଏ କାଇ କୁଇ ଜାନୁ

କାଲି ତୋତେ ପ୍ରାପତ ବାଇଗା ଗୁରୁ ମନ ଟାଣୁ - ଏ ବଉରସ

କାଲି ତୋତେ ପ୍ରାପତ ବାଇଗା ଗୁରୁ ମନ ଟାଣୁ ।

 

ଜୟପୁର ଅଞ୍ଚଳର ଅମ୍ବାଦଳା ଜଗଦଳପୁର ଦିଗରୁ ଧରି ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲାର ବାଲିଗୁଡ଼ାର ଗମନ ଖୋଲ ପୋଖରୀ ବନ୍ଦି ବେଲ ଗଡ଼ଟିରି ପାଣି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପାର୍ବତୀୟ ଜାତୀମାନେ ଏହା ଗାନ କରନ୍ତି ।

 

ଧାଙ୍ଗଡ଼ା ଧାଙ୍ଗିଡ଼ି ଘର ବୋଲି ପ୍ରତି ଗ୍ରାମରେ ଗୋଟିଏ ଘର ଥାଏ । ରାତ୍ରିରେ ଗ୍ରାମର ଧାଙ୍ଗଡ଼ା ଧାଙ୍ଗିଡ଼ିମାନେ ସେଠାରେ ସେମାନେ ଯେଉଁଗୀତର ପ୍ରଶ୍ନ ଉତ୍ତର ଦିଆଦେଇ ହୁଅନ୍ତି ସେଥିରୁ କେତେପଦ ଗୀତ

 

ସ୍ତ୍ରୀ- ହାରି - ନାରିନା- ତିନାରି ନାନା ତାରିର ନାନା, ହାରି ନାରିନା ବଚନ ଦେଇ

କେବେ କେତେବେଳେ ଆସିଲ ବନ୍ଧୁ

ରାନ୍ଧି ଖାଇଲ କି ନାହିଁ ହେ ବନ୍ଧୁ, ରାନ୍ଧି ଖାଇଲକି ନାହିଁ ।

ରାନ୍ଧି ନଖାଇଲେ କଇତ ମୋତେ, ରାନ୍ଧି ପରଶନ୍ତି ତୋତେ ହେ ବନ୍ଧୁ

ପୁ- ହାରି ନାରିନା ...

ଆସିଲି ସରିସା ତୋର କଥା ପାଇଁ ସୋରିଷ ଫୁଲ, ପଚାରି ଜାଣିଲୁ ନାଇଁରେ

ସରିଲେ ସରନ୍ତା ଚଉଲା ପଡ଼େ ପଚାରିଲୁ ନାହିଁ ତୁଣ୍ଡରେ ସରି ।

ପୁ- ହାରି ନାରିନା,

ତୋର ଆଲା ବେଲେ ଘରେ ନଥିଲି, ଝାର ପୁଲା ଦାକେ ଗଲି କାଇଁ ବନ୍ଧୁ, ଝାର ପୁଡ଼ିବାକୁ ଗଲି କାଇଁ ।

ଝାର ପୁଡ଼ୁ ପୁଡ଼ୁ ବନ ପୁଡ଼ିଲା, ଭାବର ବନ୍ଧୁ ଦିଶିଲା ଖେଜୁରୀ କନ୍ଦା କାଇ ବନ୍ଧୁ, ଦିଶିଲା ଖେଜୁରୀ କନ୍ଦା ।

ଖେଜୁରୀ କନ୍ଦାକୁ ଖାଇବ ଯେବେ, ଆଜି ଦେବି ଏଇଲାଗେ । ଆଜି ଦେବି ଏଇଲାଗେ ।

 

ଉପରୋକ୍ତ ୩ଟି ଗୀତ ରାମଦାସ ଗଉଡ଼ ରାୟଗଡ଼ାଙ୍କ ସଂଗୃହୀତ

 

ଜୟପୁର ଅଞ୍ଚଳର ସାଧାରଣ ଅଧିବାସୀଙ୍କର ଚୈତପର୍ବ ଗୀତର କିୟଦଂଶ

ପୁ- ସକାଳୁ ଉଠିଲି                  ପର୍ବତ ଚଢ଼ିଲି

ପଥର ଗଡ଼ାଇଲି ମୁହିଁ ।

ବାପାର ନହିଲି                  ମାଆର ନହିଲି

ତୁମ୍ଭ ସଙ୍ଗେ ହେଲି ବାଇ

ତୁମ୍ଭଙ୍କୁ ଅନ୍ତ ପୀତ                  ପର କରି ରହିଲି

ତୁମ୍ଭେ କାର ସଙ୍ଗେ ହେଲ ବାଇ

 

ସ୍ତ୍ରୀ- ଗରିବ ମୁଁ ସିନା            ହଇଲି ନବୀନା

କରିଥିଲି ଗଳାହାର

ଗୁପତରେ ଯାଇଁ                  କା ପାଶେ ରହିଲ

ସେଥିପାଇଁ କଲି ଦୂର ।

 

ପୁ- ତ ଗଳା ମ ଗଳା            ଅଟେ ରତନ

ହୃଦେ ମାଳାକରି ରଖିଥା ଧନ

ତୁ ପଞ୍ଜରୀ ମୁଁ ଯେ ସାରୀ

ନିମିଷେ ମୋ ପାଶରୁ ଅନ୍ତର ହଇଲେ

ନିଶ୍ଚେ ହେବି ସଙ୍କି ସାରି ।

 

ସ୍ତ୍ରୀ- ବହୁ ଆଶା ଅଛି ତତେ ମୋହର

ତୁ କାନ୍ତ ମତେ ଅନ୍ତର ନକର

ମୁହିଁ ତ ଗଳାର ହାର

ଶୁଆ ସାରୀ ପରି            ତ ପାଖରେ ଥିବି

ମତେ ନକର ଦୂର ।

 

ପୁ- ଆସ ଆସ ମର ଏ ଲାଲ ପରି

ଗୁଡ଼େ ପିନ୍ଧାଇବି ଶଙ୍କା ପହଁରୀ

ହାତେ ପିନ୍ଧାଇବି ଚୁଡ଼ି

ତମର ଆମର            ବିଶ୍ୱାସ ରହିଲେ

କେବେ ନୁହ ଛଡ଼ାଛଡ଼ି ।

 

ସ୍ତ୍ରୀ- କଖାରୁ କୁମୁଡ଼ା            ଦୁଇ ପଡ଼ା କଲି

ଅଧେ ପକାଇଲି ବଡ଼ି

ତମର ଆମର             ଏକାନ୍ତ ହୋଇଲେ

କେବେ ନୁହଁ ଛଡ଼ାଛଡ଼ି ।

 

ପୁ- ଆମ ବାଡ଼ି ଆଡ଼େ ରଙ୍ଗ ଡେମିରି

ଫୁଲ ଫୁଟିଅଛି ସାତ ଚାଙ୍ଗୁଡ଼ି

ଫୁଲ ଗଲା ରଣ ବାସ

ତମର ଆମର            ଏକାନ୍ତ ହେଲେ

ଘରେ ଯିବା ବାରି ଆସ ।

 

ସ୍ତ୍ରୀ- ପାଣି ମରିଗଲା ଝିମିରି ଝାଇଁ

ମୂଷା ରେଙ୍ଗି ଗଲା ଭୁଇଁ

ମୂଷା ରଙ୍ଗା ରେଙ୍ଗୀ ଆସିବି ମୁହିଁ

ଚେତନାରେ ଥିବ ରହି ।

ତର ଘରର ଘରଣୀ ପରା ଛିଡ଼ି ପଡ଼ିବି

ମନେ ଚିନ୍ତା କରନାହିଁ ।

 

ପୁ- ଜଗିଅଛି ବାଟ            ନପାଇଲି ଭେଟ

ବନ୍ଧୁ ଆସିବାର ପାଇଁ

ସେଜ ଉଛାଇ            କସୁରା ବିଞ୍ଚୀଲି

ଶେଯରେ ତ କାନ୍ତ ନାହିଁ ।

ଜଗିଥିଲି ବନ୍ଧୁ            ତମର ପାଇଁ

ସକାଳ ପାଇଲା ଯାଇଁ ।

 

ସ୍ତ୍ରୀ- ଆସିଥିଲି ବାବୁ ତମରି ଆଶାରେ

ଫଳ ଫଳିନାହିଁ ମର ବସାରେ

ବିଗସଲା ଫଳ            ଫଳିଲା ନାହିଁ

ତମ କର୍ମେ ଲେଖା ନାହିଁ ।

 

ଧାଙ୍ଗିଡ଼ି ଗୀତ

କେଳୀ କରଞ୍ଜମାଳୀ ହେଳାରେ ପାଶୋରି ଦେଲିନା । ଘୋଷା ।

ଆମ୍ବଗଛ ଆବୁ ଆବୁ            ସତେ ହୋଇଥିବୁ ପିଲାର ବାବୁ

ସେ ଯାତରା ଦେଖାଇ ନେବୁନା ।୧।

କୁରାଢ଼ି ମାଇଲି ଚୋଟେ            କଳା ଜାମୁକୋଳି ଧରିଛି ହାତେ

ମୁଁ କେତେକେ ଛାଡ଼ୁଛି ତୋତେ ନା ।୨।

କୁକୁଡ଼ା ମୁଣ୍ଡରେ ଜଟ            ବରମପୁରର ଧେଙ୍ଗିଡ଼ି ନାଟ

ସେ ଗଉଡ଼ ସାହିରେ ଭେଟ ନା ।୩।

କୁରାଢ଼ି ମାଇଲି ଚୋଟେ            କି ମନ୍ତ୍ର କରୁ କି ଯନ୍ତ୍ର କରୁ

ସେ ଗୋଡ଼ାଇଲି ପଛେ ପଛେ ନା ।୪।

ବାଉଁଶ ପତର ସରୁ            ତୋର ମୋର ଯିବା ଛତରପୁରୁ

ସେ ଧାନ କଟାକଟି ସରୁ ନା ।୩।

ନଈରେ କିଏ ଯାଉଛି            ବାର ହାତ ଲୁଗା ପିଲ ପଡ଼ିଛି

ସେ ଚାଲିରୁ ଜଣାଯାଉଛି ନା ।୬।

କଇଠ ଗଛର ଛାଲି            ଧୋବଣୀ ପିଲାକୁ କି କଥା କଲି

ମୁଁ ଲୁଗା କାଚି କାଚି ମଲି ନା ।୭।

ଆମ୍ବ ଗଛ ଚକା ଛାଇ            ତୋହରି ଭଉଣୀ ଚକଟା ଖାଇ

ସେ ବୁଲୁଥିବ ସାଇ ସାଇ ନା ।୮।

ଡେଇଁ ଡେଇଁ ଗଲା ବଣି            ସତ କଥା କହ ରମଣୀମଣି

ମୋ ହୃଦୟ ହେଉଛି ହାଣି ନା ।୯।

ତାଟିଆରେ ଦେଲି ମହୁ            କାହା ଘରେ ଅଛି ସୁନ୍ଦର ବୋହୁ

ସେ ମୋତେ ବିଭା କରି ଦେଉନା ।୧୦।

ବାଟେ ବାଟେ ଗଲା ଭାଲୁ            ବାଟିବା ହଳଦି କାହାକୁ ଦେଲୁ

ସେ ସୁନାରି ଘଇତା କଲୁ ନା ।୧୧।

କୁଅରେ ପଡ଼ିଲା ମାଛି            ସରୁ ଚୁଡ଼ା ଖାଇ ଘଇତା ବାଛି

ସେ ଉପର ସାଇରେ ଅଛି ନା ।୧୨।

ବମ୍ବେରୁ ଆଣିଲି ପାନ            କିଏ ଖାଇବ ସେ ବଙ୍ଗାଲି ପାନ

ସେ ଜଟିଆ ପାଖରେ ମନ ନା ।୧୩।

କୂଅରେ ପଡ଼ିଲା କଣ୍ଟା            ଏକ ଜୁଆଳିରେ ଭାଙ୍ଗିବି ଅଣ୍ଟା

ସେ ଶିଖାଇବି ଧାନ କୁଟା ନା ।୧୪।

 

ସମାପ୍ତ

ଡୁଂଡ଼ୁଂଗା ଗୀତ

କୁଢ଼ାଇ ପତରୁରେ ନୁନି            ସରଗ ପତରୁ

‘ଜଇପୁରୁ’ ଦେଖିନଜା             ବିଜୁଲି ଲାନ୍ତୁରୁ ।୧।

ଏ ଝିଲି ବଡ଼ିଗାଡୁ ଖୁନା ଯୋଡ଼ିଗାଡ଼ୁ ଖୁନା

‘କୋରାପୁଟୁ’ ସୁନା ବଜାରୁଦାଣ୍ଡ ସୁନା

‘ଆସାମୁ’ ସାଇବୁ ମରିଗାଲା

‘କୋରାପୁଟୁ’ ସୁନା ।୨।

ପଦାଇ ମାରିଲି ଲିଟି             ବେଢ଼ାଇ ମାରିଲି ଲିଟି

ଯୁଗୁରାଜା ମରିଗଲି            ରାଜ୍ୟ ଗଲି ଚିଟି

ଦେଶେ ଗଲି ଚିଟି ।୩।

ସିଆଡ଼ି ପତର କଡ଼ିଲି            ସାଇ ଠଡ଼ ଠଡ଼

ଜାମୁଘରେ ପାଡ଼                  ଇନ୍ଦୁଘରେ ପାଡ଼

ବାରମାସି କାନ୍ଦଣା ଜାମୁଘରେ ପାଡ଼ ।୪।

ଲାଇ ପେଜ ବାସି                  ଭେଦନା ପେଜ ବାସି

କାନ୍ଦିକରି ରେସି             ହେତାଇ କରି ରେସି ।୫।

‘ଘରୁ’ ‘ଫାମ୍ପୁଣୀ’                   ଜବନା ବେଢ଼ା

ଟୋଟା ଆମ୍ବା ଟାକୁ ଦୁଇପାଡ଼ା

ପାକଲା କୁମୁଂଡ଼ା ଦୁଇପାଡ଼ା

ଏକଟା କାକଡ଼ା                  ଦୁଇଟା ଦାଡ଼ା

‘ମୁସଲଜୁବିଆ ଚଲାବାଟେ

ସବୁ କାନ୍ଦା ବାଡ଼ା

ଆଲୁ ଆଲୁ ଦୁବୁଲି ଝିଲି,

ସବୁକାନ୍ଦା ବାଡ଼ା ।୬।

‘ଡାଇ’ କରି ପୁଟୁଲି            ଟେଙ୍ଗଣୀ ସିଆଡ଼ି

ରାଙ୍ଗି, ବସି ଉଦୁଲି                  ଦାମରା ଦିଆଲି

ଡାଲୁନିଆଲି ବୁଟା ନିଆଲି

ଉଠିନାଟୁ କଲି ବସି ନାଟୁକଲି

ଡାଲୁ ନିଆଲି ।୭।

ପେଲାଡ଼ି ପଦାର                  ବାଜିଲି ଡାଙ୍ଗୁରା

ଏସୁର ଦିନେ                  ଲନ୍ଦି ଲନ୍ଦି ବେଳେ

ଢଳିମାଙ୍ଗୁରା ଉପରି ମାଙ୍ଗୁରା

(ନୁନୀ) ଢଳି ବାଗୁରା ଉପରି ବାଗୁରା

ନୁନୀ.... ଏ ଝିଲୀ....।୮।

ରାଣୀକନ୍ଦା ପୋଡ଼ାଇ ଖାଇଲି

ମାମୀ ସୁଆଁ ପେଟେ

ଖାସୁର ବିଡ଼ି ଘେନି ଦେଲି

କାବୁରି ପୋଛି

ଆଗୋଟେ ବେସୁ ପାଛି ଆଗୋଟେ ସୁରୁରା ମା ।୯।

ହାତ ଧେଇଲେ,                  ଗୋଡ଼ ଧେଇଲେ

‘ପୋଡ଼ାଦୁବୁଲି-ବନ୍ଦେ            ଧବୁଲି ଗଞ୍ଜା କାନ୍ଦେ

ବାନା ଗଞ୍ଜା କାନ୍ଦେ             କାବୁଲି ଗଞ୍ଜା କାନ୍ଦେ

ତରୁ ଘରୁ ମୋରୁ ଘରୁ             ମିଶିଲା ନିଉଡ଼ା

ମିଶିଲା ଦେଡ଼ନ

ଏ ନୁନୀ...

ଘେନି ଖାଉ ମୁଠା ଚିଉଡ଼ା                  ଖେଜା ଚିଉଡ଼ା

ଏ ନୁନୀ.... ।୧୦।

ଆଲୁ କନ୍ଦା ମନ୍ଦା                  ସାରୁ କନ୍ଦା ମନ୍ଦା

ଟୋଇଲା ଦୋଲା ବନ୍ଧା

ଏ ଝିଲି, ଟୋଇଲା ଦେଲା ବନ୍ଧା

କିନ୍ଦିରା ଦେଲା ବନ୍ଧା ।୧୧।

ମାଡ଼ୁନାଡ଼ା ଭାଜି                  ଖୁଟୁନାଡ଼ା ଭାଜି

‘ମୁଣ୍ଡୁରା ମାଝୀ’ କଡ଼ାଇ ନେଲା ଧଠାଗଡ଼ି ନୋଇଲା ରାଜି

କେଆଦା ଝିକି ଏ ଧାଙ୍ଗଡ଼ା ମାଝୀ

(ଓହୋ ନୁନୀ...) କାକୋଡ଼ି ରୋପେଲି

ଆଡ଼ମୁଣ୍ଡା ସାନ୍ଦି

‘ଥୁଆ’ ବାଡୁ ସାନ୍ଦି

ମେଘେ ପାଣି ।୧୨।

ରାମିଚେଡ଼େ ଫଟାଇ ନେଲି

କିନ୍ଦିରି ଭଉଁରି ପେଲେ            କୁ’କୁ ରାଣୀର ବୋଲେ ଜିଲି....

କୁନୁରାଜା ବୋଲେ ଜିଲି....

ଏ ମଲି...., ସାନୁ ସାନୁ କୁକୁଡ଼ା ପିଣ୍ଡା କୋଣେ ବସା

ମାଡ଼ି ଆଇଲି ଦୁକୁମାଁ ବାବୁ ନଇଲା ଲୁକୁ

ମାଡ଼ି ଆଇଲି ଦୁକୁ ।୧୩।

ଏନୋନୀ... କୁଲାଇ କାଟୁଲି ଲାଉ, ଏନୋନୀଢ଼େଲାଇ କାଟୁଲି ଲାଉ

ଜାଣିକରି ସଙ୍ଗାଇଲେ, ‘ମୁସଲି ଜୁବା’ର ନୋନୀ ମନକେ

ଲେନ୍ଦରା ନୋନୀ କିନା ଉଡ଼ିଲା ଗାମୁଚାନା ।୧୪।

ଶ୍ରୀ ରାମନାଥ ପଣ୍ଡା